Ο συμπαντικός προορισμός του ανθρώπου κατά τον Πλάτωνα

«Η σωστή φροντίδα για όλα τα πράγματα είναι μία και μοναδική: να προσφέρεις στο καθένα τις οικείες τροφές και κινήσεις. Οικείες όμως και συγγενείς κινήσεις για το θεϊκό στοιχείο που υπάρχει μέσα μας είναι οι σκέψεις και οι περιφορές του σύμπαντος.
Αυτές πρέπει να ακολουθούμε όλοι. Και τους δικούς μας κύκλους, που διαστρεβλώθηκαν κατά την γέννηση μας, πρέπει να τους επαναφέρουμε στην ορθή τροχιά μαθαίνοντας την αρμονία και την ομαλή περιφορά του σύμπαντος.
Έτσι θα εξομοιώσουμε τη νόηση μας με το αντικείμενο της – ομοιότητα σύμφωνη με την πρωταρχική της φύση. Και με την εξομοίωση αυτή θα κατακτήσουμε την προδιαγεγραμμένη άριστη ζωή, έχοντας εκπληρώσει τον σκοπό που έθεσαν και θα συνεχίσουν να θέτουν πάντα στους ανθρώπους οι θεοί»
(Πλάτων, «Τίμαιος», 90c).

Read more http://apocalypsejohn.com/simpantikos-proorismos-anthropou-kata-platona/

Η Αφροδίτη και οι «άλλοι»

 
ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Η καλυμμένη γύμνια της Αφροδίτης του Καπιτωλίου θα μπορούσε να θεωρηθεί εικόνα από το μέλλον της Ευρώπης. Μιας Ευρώπης που ντρέπεται για τον πολιτισμό της και αντιμετωπίζει ενοχικά το βλέμμα των άλλων πολιτισμών – στην περίπτωση, το βλέμμα του προέδρου του Ιράν. Το συμβολικό βάρος της εικόνας μεγαλώνει ακόμη περισσότερο αν σκεφθούμε ότι βρισκόμαστε σε μία από τις πόλεις όπου γεννήθηκε ο σύγχρονος ευρωπαϊκός πολιτισμός με την Αναγέννηση. Κι αν συνυπολογίσουμε ότι το γλυπτό, ρωμαϊκό αντίγραφο πρωτοτύπου που αποδίδεται στον Πραξιτέλη, είναι ένα κλασικό δείγμα της περιόδου της ιστορίας, η οποία θεωρείται ακόμη και σήμερα ως το απώτατο όριο του δυτικού πολιτισμού, του ελληνορωμαϊκού κόσμου. Δεν είναι η Αμπράμοβιτς που την κοιτάς γυμνή καθισμένη σε καρέκλα. Είναι η Αφροδίτη του Καπιτωλίου, από λευκό μάρμαρο, την οποία δώρισε στο μουσείο ο Πάπας Βενέδικτος 14ος τον 18ο αιώνα.
Δυστυχώς όμως η εικόνα ανήκει στο παρόν της Ευρώπης. Μιας Ευρώπης που στις αρχές του 21ου αιώνα συμπεριφέρεται σαν να ντρέπεται για τον πολιτισμό της. Κι όταν μιλάμε για τις αλλοιώσεις που θα επιφέρουν στη γηραιά ήπειρο τα μεταναστευτικά ρεύματα, αυτό εννοούμε. Αυτή είναι η πολυπολιτισμικότητα που θέλουμε; Να φτάσουμε στο σημείο να ντρεπόμαστε για τα τεκμήρια του δικού μας πολιτισμού, επειδή κατανοούμε την αδυναμία των «άλλων» να τα αντιληφθούν; Να αισθάνεσαι ελεύθερος να σαρκάζεις ή να γελοιογραφείς τον δικό σου χριστιανισμό, αλλά να μην τολμάς να θίξεις τον «δικό» τους θεό, επειδή καταλαβαίνεις πως αυτοί δεν μπορούν να καταλάβουν; Και περιμένοντας πότε θα μπορέσουν να καταλάβουν, έχεις πάψει εσύ να καταλαβαίνεις.
Δεν ξέρω ποιο διπλωματικό πρωτόκολλο επέβαλλε την ωραία αυτή χειρονομία καλής θελήσεως; Το ζήτησε ο πρόεδρος του Ιράν ή μήπως οι πανικόβλητοι Ιταλοί σκέφτηκαν να μην τον στενοχωρήσουν καλύπτοντας τα «αίσχη» μας. Για την ιστορία να πω ότι το πρωτότυπο βρισκόταν σε έναν ναΐσκο στη Μικρά Ασία, και το προστατευτικό τειχίο ήταν γεμάτο λεκέδες από τους εφήβους που πήγαιναν εκεί σαν σε peep show. Κι όμως γι’ αυτούς ήταν ιερό, όπως και για μας έχει την ιερότητα του αριστουργήματος της τέχνης.
Η αυτολογοκρισία είναι η χειρότερη μορφή λογοκρισίας, διότι είναι αφομοιωμένη στη συνείδησή σου. Κι αυτήν τη στιγμή ένας ολόκληρος πολιτισμός, ο ευρωπαϊκός, αυτολογοκρίνεται, προτάσσοντας την ανοχή απέναντι στους «άλλους» ως υπέρτερη του δικού του πολιτισμού.

http://www.kathimerini.gr

Ενδείξεις για ύπαρξη ένατου πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα

Έναν ένατο πλανήτη, περίπου 10 φορές μεγαλύτερο από τη Γη, είναι πιθανό να φιλοξενεί το ηλιακό μας σύστημα. Αυτό, τουλάχιστον υποστηρίζει μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Astronomical Journal (Vid)

news247

Ιανουάριος 21 2016 09:20

Και όμως. Το ηλιακό μας σύστημα ενδέχεται να "φιλοξενεί" κι έναν ένατο πλανήτη που είναι περίπου 10 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και βρίσκεται σε τροχιά μακριά από τον Ποσειδώνα, ο οποίος περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο σε μια απόσταση τουλάχιστον 4,5 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων. Το ουράνιο σώμα εκτιμάται επίσης πως έχει περίπου 5.000 φορές τη μάζα του Πλούτωνα.

Τα παραπάνω ισχυρίζονται οι αστρονόμοι του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, Konstantin Batygin και Mike Brown σε έρευνα τους που δημοσιεύθηκε στο Astronomical Journal προκαλώντας πλήθος συζητήσεων στην επιστημονική κοινότητα.

  Ο ένατος πλανήτης, εάν υπάρχει, φαίνεται να κινείται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, σε απόσταση 20 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση που έχει η Γη από τον Ήλιο. Χρειάζεται σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, περίπου 10000 με 20000 χρόνια για μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ήλιο. Μέχρι στιγμής ο "πλανήτης εννιά" όπως τον ονομάζουν, δεν έχει παρατηρηθεί απ' ευθείας από τον άνθρωπο, ούτε από τους δύο αστρολόγους που δημοσιεύουν την έρευνα.

Οι ερευνητές Konstantin Batygin και Mike Brown υποστηρίζουν ότι βρήκαν τον πλανήτη μέσα από μαθηματικά μοντέλα και προσομοιώσεις σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και βρίσκονται στο στάδιο κατά το οποίο προσπαθούν να παρατηρήσουν άμεσα τον πλανήτη.
Σε γραπτή του δήλωσή που συνοδεύει τη δημοσίευση της έρευνας, ο αστρονόμος Mike Brown διευκρινίζει ότι "υπάρχει ένα μεγάλο μέρος του ηλιακού μας συστήματος που μένει να ανακαλυφθεί". Όταν ο πλανήτης διέρχεται από το περιήλιό του θα μπορούσε εύκολα να παρατηρηθεί από τα τηλεσκόπια, ενώ όταν βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο μέρος της τροχιάς του, θα μπορούσε εντοπιστεί μόνο από μεγάλα τηλεσκόπια, όπως τα W. M. Keck και Subaru. Η έρευνα θα συνεχιστεί.
Το ηλιακό μας σύστημα απαρτίζεται από τον ήλιο (κεντρικός αστέρας) τους 8 πλανήτες, (4 εσωτερικούς ή πετρώδεις: Ερμής, Αφροδίτη, Γη και Άρης, και 4 εξωτερικούς: Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας), τους περίπου 168 δορυφόρους τους, την ζώνη των αστεροειδών, πλήθος μετεωριτών, κομητών και 5 νάνους πλανήτες, τον Πλούτωνα, την Έριδα, την Δήμητρα (Ceres), τους Makemake και Haumea και είναι ένα από τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια συστήματα του γαλαξία μας.
O ήλιος μας, ένας τυπικός αστέρας μικρού μεγέθους, αποτελεί το 99.86% της συνολικής μάζας του ηλιακού συστήματος, ενώ το 0.14% καταλαμβάνεται από όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα (πλανήτες, δορυφόροι, αστεροειδείς, μετεωρίτες και διαπλανητική ύλη), τα οποία ταξιδεύουν σε σχεδόν κυκλικές (ελλειπτικές) τροχιές γύρω από τον ήλιο.
 http://news247.gr

Όλη η έρευνα αναλυτικά εδώ

 

FREE ARTICLE

EVIDENCE FOR A DISTANT GIANT PLANET IN THE SOLAR SYSTEM

Konstantin Batygin¹ and Michael E. Brown¹

Published 2016 January 20 • © 2016. The American Astronomical Society. All rights reserved. • The Astronomical Journal, Volume 151, Number 2 
 

Article PDF 

 

Αποψη: "Επιτέλους ξεκολήστε απο τη μετριότητα..."

Γράφει ο Παναγιώτης Β. Πεντζουρίδης

 Ελέω της κρίσης, οικονομικής – θεσμικής και αξιακής, όλοι οι παράγοντες του πολιτικού βίου τούτης της χώρας «κρύβονται» πίσω από την εξελισσόμενη κατάσταση και φυσικά λειτουργούν σε ένα πλαίσιο «μετριότητας» που και δεν τους αγγίζουν οι ευθύνες αλλά και αυτές δεν τις αναλαμβάνουν με πρόσχημα… την κρίση!

Ναι, δυστυχώς αυτή είναι η πραγματική κατάσταση της χώρας και των όσων εμείς ψηφίζουμε και στέλνουμε στα έδρανα Βουλής, Περιφερειακών και Δημοτικών Συμβουλίων!

Θα μου πείτε και ποιους άλλους να επιλέξουμε;

Άλλη μία διαπίστωση.

Με τη λάσπη, την ενοχοποίηση κάθε τι θετικού και δημιουργικού, «ξεμείναμε» από ΙΚΑΝΟΥΣ, από ΕΤΟΙΜΟΥΣ και ΚΥΡΙΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ανθρώπους, που έχουν αποστασιοποιηθεί για να μην τους… «φάει η μαρμάγκα» και «λερώσουν» το κοινωνικό τους μητρώο, από το αδηφάγο σύστημα που θέλει τους πάντες υποτελείς και υποτακτικούς στα συμφέροντα, έμμεσα και άμεσα.

Όμως, αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Δεν είναι δυνατόν να μας διοικούν οι «μέτριοι», οι «ανέτοιμοι», οι «λίγοι», που λόγω αυτής τους της κατάστασης παίρνουν στο «λαιμό» τους μια ολόκληρη πόλη, μια ολόκληρη Περιφέρεια, μια ολόκληρη χώρα!

ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, ας ξεκολλήσουμε, ας ξεκολλήσουν όλοι από τη μετριότητα!

Ωθήστε τους ικανούς να μπούν μπροστά!

Ωθήστε τους έτοιμους και δώστε εγγυήσεις ότι δεν θα σπιλωθούν, αλλά θα στηριχθούν για το κοινό καλό!

Αναδείξτε τις έντιμες και τις ικανές δυνάμεις!

Απωθήστε τους μέτριους να βγαίνουν πάντα μπροστά γιατί τους προωθούν κάποιοι…

Δείτε την κατάσταση κατάματα!

Αυτό είναι το πρόβλημα του σήμερα!

-Ξεκολλήστε από τη μετριότητα!

Όλα είναι στο χέρι μας, αρκεί να το πιστέψουμε!

 http://epikairotitaxan.blogspot.gr/

ΣΚΙΤΣΟ

Σκίτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη (15.01.16)

http://www.kathimerini.gr

Το ταγκό ενός γελοίου: Από τον Βαρουφάκη στον Λεβέντη

Του Γιώργου Καραμπελιά.
Αναδημοσίευση από το Άρδην-Ρήξη

Άρεσε γενικώς στην Aλεξάνδρεια,
ο ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης….
Θάταν βαθύς στες σκέψεις, διεδίδετο…
Μήτε βαθύς στες σκέψεις ήταν, μήτε τίποτε.
Ένας τυχαίος, αστείος άνθρωπος.
Πήρε όνομα ελληνικό, ντύθηκε σαν τους Έλληνας,
έμαθ’ επάνω, κάτω σαν τους Έλληνας να φέρεται·
κ’ έτρεμεν η ψυχή του μη τυχόν
χαλάσει την καλούτσικην εντύπωσι
κ’ οι Aλεξανδρινοί τον πάρουν στο ψιλό,
ως είναι το συνήθειο τους, οι απαίσιοι.
ΚΠ. Καβάφης,  «Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης»

Το 2015 άνοιξε με το δίδυμο Τσίπρας-Βαρουφάκης και κλείνει με το δίδυμο Τσίπρας-Λεβέντης! Όπως τότε καθημερινά βλέπαμε τον Βαρουφάκη στα «κανάλια», σήμερα βλέπουμε τον Λεβέντη. Και ο βαθμός έκπτωσης αυτής της χώρας προσμετράται ακριβώς από το δίλημμα που θέτουν οι «αναλυτές», αλλά δυστυχώς και η πραγματικότητα: Άραγε, το πρώτο δίδυμο, το «ηρωικό» ή το δεύτερο, το «κωμικό», είναι  χειρότερο! Και η απάντηση είναι προφανής: το πρώτο! Το δίδυμο Τσίπρας-Βαρουφάκης κατέστρεψε τη χώρα, έκλεισε τις τράπεζες, μας φόρτωσε ένα ανυπολόγιστδο κόστος, 80 ή 90 δισεκατομμύρια ευρώ, άνοιξε διάπλατα την μεγάλη πληγή του προσφυγικού-μεταναστευτικού, μας έφερε μια παρέα Φλαμπουράρηδων που στρογγυλοκάθισαν στο σβέρκο του ελληνικού λαού. Το δεύτερο, το κωμικό είναι μάλλον θεραπευτικό για τη βλακεία των Ελλήνων. Διότι αποκαλύπτει την πραγματική φύση του πρώτου συνθετικού του διδύμου: «΄Ομοιος-ομοίω, αεί πελάζει». Και επί τέλους μπορεί να προκαλέσει και ολίγο γέλιο στο πικρό χειλάκι των Ελλήνων.

Μέσα στα τόσα και τα τόσα που είδαν τα μάτια μας σε αυτό το αξέχαστο 2015, δίπλα στη Ζωή ως πρόεδρο του Κοινοβουλίου, τον Καμμένο στα τέσσερα, την Τασία Χριστοδουλοπούλου να ηλιάζεται στην πλατεία Βικτωρίας, την Σία Αναγνωστοπούλου να χειρουργεί την ελληνική ιστορία, τον Κατρούγκαλο, τον Αλέξη Μητρόπουλο και τόσα άλλα αξιοθέατα, προφανώς πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε ο Γιάνης· ήταν πράγματι ο δεύτερος πρωταγωνιστής του θιάσου, με διεθνή αναγνώριση, και τα κορίτσια να σφάζονται στο πέρασμά του, τόσο που κάποτε να επισκιάζει και τον πρωταγωνιστή. Ανήκω σε κείνους που τον θεωρούσαν πάντοτε γελοίο, εδώ και μερικά χρόνια, από τότε που εμφανιζόταν σε κανάλια και εκδηλώσεις. Κρατούσα όμως και μία επιφύλαξη, ίσως από μειωμένη αυτοπεποίθηση, ίσως από υπερβολική μετριοπάθεια (sic!) και κυρίως γιατί πολλοί, κατά τεκμήριο σοβαροί άνθρωποι, με διαβεβαίωναν για τη «σοβαρότητα» του ανδρός. Όμως το 2013, σε μία εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Ξενοφώντος 4, στην Αθήνα, στον χώρο του Άρδην, ήταν ομιλητής και ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος μας αποκάλυψε ότι εάν διαχειριζόταν τα οικονομικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μία εβδομάδα θα έλυνε το οικονομικό πρόβλημα της… Ευρώπης. Έτσι ο Γιάνης με ένα «ουάου» θα τρόμαζε τους… Κινέζους και θα ανέστρεφε τη ρότα της παγκόσμιας οικονομίας που οδηγεί στη μεταφορά του κέντρου βάρους της στην Ανατολή και στην αποβιομηχάνιση και την κρίση στην Ευρώπη. Ανώτερος από όλους τους υποψήφιους πρωθυπουργούς των ελληνικών καφενείων, μάγος της παγκόσμιας οικονομίας.

Και όμως εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες έπιναν νερό στ’ όνομά του και ο Τσίπρας «γοητεύτηκε» από τις απόψεις του. Τη συνέχεια τη ζήσαμε, και εκείνοι που τον έφεραν και τον ψήφισαν και δυστυχώς και εγώ που τον θεωρούσα απλώς έναν άθλιο καμποτίνο – όμως σύμφωνα με μια πασίγνωστη Ελληνική παροιμία «ο τρελός με την τρελάρα του γεμίζει την κοιλάρα του».

Μετά από τόσες περιπέτειες και καταστροφές του annus mirabilis 2015, οι Έλληνες ανέδειξαν από τις κάλπες έναν νέο ρυθμιστή του πολιτικού βίου της χώρας, που ήρθε να προστεθεί και να υπερακοντίσει τους Θεοδωράκη Καμμένο, κ.ά.  Το όνομα αυτού Βασίλης Λεβέντης! Και παρά την γελοιοποίηση του στο παρελθόν, ως ενός επίμονου περιθωριακού «προέδρου» της πολιτικής ζωής, που πολλοί τον παρουσίαζαν ως σύγχρονο Δελαπατρίδη– κατόρθωσε εν τέλει να αναδειχτεί σε υπαρκτή πολιτική δύναμη. Επιπλέον δε κατόρθωσε να φαντάζει «σοφός» σε σύγκριση με τον προκάτοχο του, δηλαδή τον «Γιάνη». Βαρουφάκης-Λεβέντης, 0-1, κατά τον ίδιο τρόπο που πριν 22  χρόνια είχε γελοιοποιηθεί ο Πάνος Παναγιωτόπουλος, όταν προσπάθησε να κάνει «πλάκα» με τον «πρόεδρο» στην περιβόητη εκπομπή με τις πίτσες. Και εδώ όντως ισχύει και μια άλλη παροιμία του «κάποτε» ελληνικού λαού: «από μικρό και από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια». Με τη διαφορά ότι απλώς «μαθαίνεις την αλήθεια», δεν μπορείς όμως και να τους αναθέτεις τη διακυβέρνηση της χώρας.

Πάντως πάλι καλά να λέμε. Η χρονιά τελειώνει με Λεβέντη και όχι με Βαρουφάκη! Είναι προφανές λοιπόν πως το μεγάλο πρόβλημα πρέπει να αναζητηθεί στο πρώτο συνθετικό και των δύο διδύμων. Εκείνου που πέρυσι επέλεξε τον Βαρουφάκη, για να καταστρέψει τη χώρα και φέτος κατέληξε στον Λεβέντη για να σώσει το τομάρι του.

Ένας απαίδευτος αμοραλιστής νεο-γιάπης μπορεί να είναι εκλεκτός των ξένων καγκελαριών, γιατί κάποιος πρέπει να περάσει τα μνημόνια στη χώρα, να επιβάλει ένα νέο σχέδιο Ανάν και να παραχωρήσει στην τόσο αναγκαία για τη «συμμαχία» Τουρκία την Κύπρο, να υπογράψει με τα Σκόπια και να κάνει την Ελλάδα αποθήκη προσφύγων και μεταναστών. Είναι κατανοητό, όσο χαμηλότερο και ευκαιριακότερο είναι το πολιτικό προσωπικό της χώρας, τόσο πιο εύκολα θα περάσουν τα σχέδια τους. Το πρόβλημα «θέτεται» (sic!) για τους άλλους, για εμάς τους Έλληνες· που τον θεωρήσαμε «χαρισματικό», «ηγέτη», «νέο Ανδρέα» και ανάμεσά τους  τόσοι  πολλοί  διακεκριμένοι Έλληνες που τον επέλεξαν. Αυτόν που ασύγγνωστα μας έφερε ο Αλέκος Αλαβάνος –και τώρα βαράει το κεφάλι του–, προώθησε ο Μανόλης Γλέζος, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, και ο Φώτης Κουβέλης· έσπρωξε υποδορίως, ως μη όφειλε, ο Κώστας Καραμανλής· εκθειάζει επί έναν ολόκληρο χρόνο, –προσωπικό ρεκόρ– ο Χρήστος Γιανναράς· αυτόν που ψήφισαν επανειλημμένα οι Έλληνες, με το γελοίο επιχείρημα πως δεν έχουν άλλη επιλογή, λες και ήταν δυνατό να υπάρξει καταστροφικότερη  επιλογή από τον Τσίπρα.

Το πρόβλημα δηλαδή είμαστε εμείς αδελφέ μου. Το ότι επιλέξαμε έναν τέτοιο θίασο και έναν τέτοιο θιασάρχη αποκαλύπτει το μέγεθός της δικής μας παρακμής. Και ακόμα χειρότερα όταν ακόμα χιλιάδες και εκατοντάδες χιλιάδες παριστάνουν ακόμα τον έκπληκτο, ακριβώς γιατί δεν θέλουν να αναγνωρίσουν αυτά που οι ίδιοι παρήγαγαν. Ποιος άραγε εξέλεξε πρώτο βουλευτή τον Γιάνη στην Αθήνα; Ποιοι ακολούθησαν σαν πρόβατα τον Γιάνη τη Ζωή και τον Αλέξη στο αισχρότερο, παραπλανητικότερο και καταστροφικότερο εγχείρημα που έγινε ποτέ, με το δημοψήφισμα του Ιουλίου, ποιος άραγε επέλεξε ως μοναδική ανανέωση της πολιτικής σκηνής τον Βασίλη Λεβέντη και επανεξέλεξε  τον θιασάρχη;

Τις τελευταίες ημέρες προσπαθώ να συγκροτήσω τις σκέψεις μου και να αρθρώσω μερικά λόγια για τον χρόνο που έρχεται. Που όντως πιστεύω πως ίσως ανοίξει το δρόμο για κάτι αυθεντικά νέο. Για να γίνει όμως αυτό προηγείται η κάθαρση και ίσως είναι προτιμότερο, τελευταία ημέρα μιας απίστευτης χρονιάς, να γελάσουμε λίγο. Να γελάσουμε λίγο με τον εαυτό μας. Μήπως και απαλλαγούμε, με μια σαρκαστική και αυτοκριτική γελωτοθεραπεία, από κάποιες, πολύ βαριές, αυταπάτες, μήπως αποφασίσουμε πως όντως αξίζει να σκύψουμε σοβαρά και αυτοκριτικά πάνω στην παρακμή μας. –Μήπως όπως οι προγονοί μας «Αλεξανδρινοί» του Καβάφη σοβαρέψουμε και πάρουμε επί τέλους στο ψιλό τους γελοίους που μας κυβερνούν.

31 Δεκεμβρίου 2015

Το κυρίαρχο σήμερα μοντέλο ανθρώπου εν συντομία

του Βασίλειου Μπούτου*

Δικτυωμένος αλλά ακοινώνητος,

σεξοκεντρικός αλλά ανέραστος,

υπερευαίσθητος (έναντι του εαυτού του) αλλά σκληρόκαρδος (έναντι των άλλων),

αδιάφορος για τους άλλους αλλά εξαρτώμενος από την γνώμη των άλλων,

επιμελώς – εκκεντρικώς ενδυόμενος αλλά παραμένων ακάλυπτος,

 πολυταξιδεμένος αλλά επαρχιώτης ξιπασμένος,

 δυναμικός αλλά ευάλωτος,

άτεγκτος αλλά ευλύγιστος,

σκληρός αλλά εύθραυστος,

σνόμπ αλλά κόλακας,

αρτιμελής αλλά ανάπηρος,

κοσμικός πολύ αλλά και μόνος περισσότερο,

μάστορας της ατάκας αλλά παραγιός του διαλόγου,

εραστής της ύλης αλλά βιαστής της φύσης,

ούτε άρρεν ούτε θήλυ αλλά αρρενοθήλυ,

γυμναζόμενος αλλά ασκληραγώγητος,

πολυάσχολος αλλά πλήττων,

διά βίου εκπαιδευόμενος αλλά μονίμως απαίδευτος,

αενάως κινούμενος αλλά διαρκώς οπισθοχωρών,

εντρυφών στις δημόσιες σχέσεις αλλά ατροφών στις προσωπικές του σχέσεις,

συμπάσχων στις θλίψεις αλλά πάσχων στις χαρές (των άλλων),

πασχίζων για το κάλλος αλλά υπηρετών την ασχήμια,

αγαπών τις τιμές αλλά στερούμενος φιλοτίμου,

περί την ψυχολογίαν ασχολούμενος αλλά την ψυχήν αρνούμενος,

συνεχώς εξελισσόμενος αλλά μη προοδεύων,

σχετιζόμενος αλλά μη μοιραζόμενος,

φλεγόμενος αλλά μη λάμπων,

αγαπολογών αλλά μη αγαπών,

ξενυχτών αλλά μη αγρυπνών,

κρίνων αλλά μη διακρίνων,

εφευρίσκων αλλά μη ανακαλύπτων,

διασκεδάζων αλλά μη εορτάζων,

σπάταλος αλλ’ όχι γενναιόδωρος,

αψύς αλλ’ όχι λεβέντης,

φίλαθλος αλλ’ όχι αθλητής,

από καλό σπίτι αλλ’ όχι από καλό γένος,

πλούσιος αλλ’ όχι άρχοντας,

συλλέκτης έργων τέχνης αλλ’ όχι φίλος της τέχνης,

λάτρης της ειδίκευσης αλλ’ όχι του βάθους,

κυνηγός των επάθλων αλλ’ όχι των άθλων,

σοφιζόμενος αλλ’ όχι σοφός,

εμμονικώς καλλωπιζόμενος αλλ’ όχι ωραίος,

ισορροπιστής αλλ’ όχι ισορροπημένος,

έχων έγνοια να είναι υγιής αλλ’ όχι ακέραιος,

επιζητών την ελευθερία αλλ’ όχι την λύτρωση,

έχων έπαρση αλλ’ όχι υπερηφάνεια,

σκεπτόμενος το κόστος αλλ’ όχι την τιμήν,

έχων στόχους αλλ’ όχι ιδανικά,

έχων γνώμη αλλ’ όχι γνώση,

κηρύσσων αλλ’ όχι πράττων,

κερδίζων αλλ’ όχι νικών,

μιμούμενος αλλ’ όχι εμπνεόμενος,

μαχόμενος αλλ’ όχι αγωνιζόμενος,

ελλιποβαρής μα βυθιζόμενος,

ελισσόμενος μα μηδέποτε απεμπλεκόμενος,

εμπαθής μα στερούμενος πάθους,

χορτασμένος μα ποτέ διψασμένος,

ελεύθερος επιλογών αλλά δούλος των παθών,

οπαδός του ορθού λόγου αλλά αρνητής του Αιωνίου Λόγου και Θεού, δεχόμενος το παράλογο της τυχαιότητος: το έσχατο αυτό σημείο και το αίτιο των λοιπών…

*Ο Βασίλειος Χρ. Μπούτος είναι Συμβολαιογράφος Πειραιώς, Μ.Δ. Εμπορικού Δικαίου. 

http://www.antibaro.gr

Kυριάκος Mητσοτάκης κ.λ.π.

Πετάει η ομάδα

http://www.sapsalis.gr/

Η ανεμελιά και η Οικονομία

Γράφει ο Μάνος Λασκαράκης

Τις πιο μαγικές κι ανέμελες νύχτες μας τις έχουμε ζήσει γύρω από μια φωτιά. Καλοκαίρι, σε κάποια παραλία, με καλή παρέα, κρασί, το κύμα να σκάει ευγενικά στην ακτή, τα τριζόνια να ηχούν μέσα απ’ τη βλάστηση. Οι φλόγες μαγνητίζουν τα βλέμματα. Ένας άναρχος χορός. Ακαταλαβίστικος αλλά αθόρυβος και γλυκός σαν μπαλέτο. Οι σπίθες σπάνε τη σιωπή σαν τα πουέντ που χτυπάνε οι μπαλαρίνες το σανίδι.

Tο κρυφτό που παίζει το φως της φωτιάς μες το σκοτάδι γαργαλάει τη σκέψη και τη διάθεση. Χαλαρώνει τις αναστολές, απελευθερώνει την έγκλειστη φαντασία. Τα γέλια, τα παιχνίδια, οι διηγήσεις κι οι οραματισμοί έχουν μια πιο αυθόρμητη χροιά. Κι όλη αυτή η μαγεία θέλει μια μόνο φροντίδα, να αναμοχλεύεις τα ξύλα στη φωτιά. Και πριν γίνουν στάχτη να ρίξεις μέσα κι άλλα.

Εκείνες τις νύχτες στη φωτιά, σπάνια μιλάς για Οικονομία. Αλλά ίσως κάνεις οικονομία. Δεν αφήνεις τη φωτιά να σβήσει, αλλά ούτε την κάνεις σπάταλη και σου καταπιεί τα ξύλα μονομιάς. Τη θες ζωντανή, όσο χρειάζεται για να κρατά ζωντανή την παρέα. Κι αν η παρέα μεγαλώσει, και ο κύκλος ανοίξει, δυναμώνεις την εστία. Μα για να μη γίνει τέρας και σε κάψει, ίσως ανάψεις μια δεύτερη παραπέρα. Κι ο ευκολότερος τρόπος είναι να «δανειστείς» μερικά αναμμένα ξύλα και λίγη καρβουνιά απ’ την πρώτη. Μα αν δεν υπάρχει επάρκεια ξύλων, ο διαμοιρασμός της φωτιάς θα μειώσει το χρόνο ζωή της. Κι αν δεν μεριμνήσει κανείς να μαζέψει ξύλα, θα βυθιστεί η παρέα στο σκοτάδι.

Όλα αυτά βέβαια δεν τα σκέφτεσαι αναλυτικά όταν κοιτάς τα αστέρια στην ακροθαλασσιά. Λειτουργείς με το ένστικτο για να μη χαλάσεις τη ρομαντική διάθεση. Κι όταν η φωτιά σβήσει κι επιστρέψεις στην καθημερινή σου ζωή, τίποτα δεν θα έχει χαλάσει. Το σπίτι σου και η δουλειά σου θα είναι εκεί και θα σε περιμένουν.

Πάνω από σένα όμως, υπάρχει μια άλλη μεγάλη «φωτιά» που λέγεται Οικονομία. Και, μάντεψε τι, τη διαχειρίζονται άνθρωποι σαν κι εσένα. Μόνο που αυτοί, υποτίθεται πως, πέρα απ’ τις φλόγες της φωτιάς, πρέπει να μεριμνούν για τα ξύλα και πιο πριν για τα δέντρα, δηλαδή την αναδάσωση. Γιατί στην πραγματική ζωή, σαν τελειώσουν τα «ξύλα» και σβήσει η «φωτιά» δεν έχουμε κάπου αλλού να πάμε, πέρα απ’ το να μεταναστεύουμε.

Αλλά ας αφήσουμε τις καλοκαιρινές βραδιές και να περάσουμε σε μερικούς «βαρετούς» αριθμούς: Κατά τη χρονική περίοδο των δεκαετιών 1950, 1960 και 1970 το Ελληνικό ΑΕΠ είχε μια συνεχή αυξητική πορεία με μέση ετήσια τιμή αύξησης 6,2%. Αυτό μεταφράζεται σε 82% αύξηση κατά το πέρας μιας δεκαετίας. Τη δεκαετία του 80 όμως η πορεία άλλαξε. Υπήρξε μικρή μείωση του ΑΕΠ τα πρώτα τρία χρόνια και μετέπειτα μια μικρή αύξηση, με αποτέλεσμα η δεκαετία να κλείσει με μια συνολική αύξηση μόλις 0,7%. Παράλληλα όμως αυξάνονταν η ιδιωτική κατανάλωση και μειώθηκαν οι επενδύσεις. Η πορεία των οικονομικών μεγεθών της χώρας μας, παρ’ όλες τις προσπάθειες που μεσολάβησαν στα τέλη της δεκαετίας του 90 και αρχές του 2000, αποδείχτηκε μη αναστρέψιμη, αφού στο τέλος κυριάρχησε η μοιρολατρία και ο ωχαδερφισμός. Πολιτική θερινής ανεμελιάς.

Η Οικονομία είναι σαν μια φωτιά που μας ζεσταίνει. Κάποιοι την άφησαν να σβήσει και τα ονόματά τους δεν χωρούν σε αυτό το κείμενο. Αυτό που έμεινε είναι οι στάχτες και ο απόηχος από μεγάλα λόγια. Η Αλλαγή κάποτε, η Επανίδρυση μετέπειτα, και η Ελπίδα πρόσφατα. Λόγια ρομαντικά κι ονειροπόλα. Θαρρείς και ήμαστε όλοι μια ωραία παρέα να τραγουδάμε τους ύμνους τους γύρω από τη φωτιά: «Για τη Νίκη!» Μα όταν η «φωτιά» στην καθημερινή ζωή σβήσει μερικοί δεν έχουν να πάνε πουθενά. Κάποιοι άλλοι δε, προχωρούνε εκ του ασφαλούς. Βλέπετε, στην προσωπική επιβίωση των ιθυνόντων δεν χωράνε ρομαντισμοί ούτε κακοί λογαριασμοί. Για την πολιτική επιβίωση είναι που γίνονται οι ανεμελιές και τα πειράματα.

Facebook: Manos Laskarakis
CoverPhoto: René Magritte - Meditation
 http://www.o-klooun.com

Γιατί η Βουλγαρία ευχαριστεί την Ελλάδα και κάνει τούμπες εξαιτίας των Capital Controls;

Σήμερα κλείνουμε 179 μέρες από την 28η Ιουλίου, όποτε και επιβλήθηκαν οι έλεγχοι κεφαλαίων, γνωστά και ως capital controls.

Σήμερα η μεγαλύτερης κυκλοφορίας Βουλγαρική εφημερίδα κυκλοφορεί με πρωτοσέλιδο τίτλο THANKS GREECE και θα δείτε τα στοιχεία που παραθέτει προκειμένου να δικαιολογήσει αυτόν τον τίτλο.

335 Επιχειρήσεις την ημέρα, μετακόμισαν από την Ελλάδα στην Βουλγαρία, μέσα σε αυτούς τους 6 μήνες.

Σύνολο… κρατηθείτε…. 60.000 επιχειρήσεις μέσα σε 179 μέρες!!

Σε αυτές τις επιχειρήσεις αντιστοιχούν 250.000 θέσεις εργασίας. Σε αυτές εργάζονται μόνον 11.500 Έλληνες, που αναγκαστικά μετακόμισαν στη γειτονική Βουλγαρία.

3,5 δις ναι καλά διαβάσατε 3,5 ΔΙΣ ευρώ διατέθηκαν στη βουλγαρική οικονομία από Έλληνες επιχειρηματίες για εγκαταστάσεις και εξοπλισμό!!!

Και όμως τα capital controls συνεχίζονται, η χώρα χάνει επιχειρήσεις με ρυθμούς ταχύτητας του φωτός και το χειρότερο κάπου εκεί οι Έλληνες επιχειρηματίες ανακαλύπτουν το λεγόμενο φθηνό εργατικό δυναμικό και συνολική φορολογία 13%, που σημαίνει πολύ απλά ότι δεν θα επιστρέψουν ΠΟΤΕ!

@Stefanos Costopoulos

http://infognomonpolitics.blogspot.gr

Η ιδέα του ελληνικού έθνους: 1. Οι δύο ασυμφιλίωτοι μύθοι

[…] Η Κωνσταντινούπολη, πρωτεύουσα της βυζαντινής αυτοκρατορίας, είχε πέσει το 1453 και μέχρι το 1460 είχε κατακτηθεί όλη η ηπειρωτική Ελλάδα. Αλλά οι Βυζαντινοί που κατακτήθηκαν από τους Τούρκους τον 15^ο αιώνα (και που τα εδάφη τους στη Μικρά Ασία και σ’ άλλες περιοχές είχαν κατακτηθεί αρκετούς αιώνες πιο πριν) δεν είχαν συνείδηση εθνικότητας με την ίδια έννοια, που την αντιλαμβάνονταν οι Έλληνες όταν πολεμούσαν για την ελευθερία τους στις αρχές του 19^ου αιώνα. Οι άνθρωποι που αγωνίστηκαν στον πόλεμο της Ανεξαρτησίας, το 1821 και μετά, θεωρούσαν και ονόμαζαν τους εαυτούς τους Έλληνες. Και το κράτος που σχηματίσθηκε σαν αποτέλεσμα του αγώνα τους πήρε το όνομα Ελλάς.

Οι Βυζαντινοί αντίθετα –με την εξαίρεση μιας μικρής ομάδας […]- ούτε ονόμαζαν ούτε θεωρούσαν τους εαυτούς τους Έλληνες. Ήταν μέλη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μ’ αυτή την ανατολική και χριστιανικά μορφή που της είχε προσδώσει ο Μέγας Κωνσταντίνος. Με την έννοια αυτή, δεν ήταν μόνο Ρωμαίοι πολίτες, αλλά ήταν επίσης ο εκλεχτός λαός του Θεού και η Αυτοκρατορία τους ήταν ο χώρος όπου γινόταν η εκπλήρωση της Βασιλείας του Θεού επί της γης.

[…] η λέξη «έθνος» δε σημαίνει γι’ αυτούς παρά διάφορες φυλές και γένη ελάσσονος σημασίας και εκτός νόμου, ορδές βαρβάρων ή αιρετικών (ή και τα δύο μαζί) που δεν είχαν το προνόμιο να ζουν μέσα στα όρια του βασιλείου του Χριστού επί της γης ή να κυβερνώνται από τον θείω δικαίω αντιπρόσωπό Του, τον χριστιανό Αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Ακόμα περισσότερη αποστροφή θα τους προκαλούσε η ιδέα ότι αποτελούσαν το έθνος των Ελλήνων. Το Βυζάντιο, σαν Κράτος Χριστιανικό, ήταν ένας εχθρός του «ελληνισμού» και σ’ όλη τη διαδρομή της ιστορίας του (πάλι μ’ ελάχιστες εξαιρέσεις) αντιμετώπισε μ’ εχθρότητα τις φιλοσοφικές, θρησκευτικές και ηθικές ιδέες της αρχαιότητας - μια εχθρότητα που εκδηλώθηκε με το κλείσιμο της φιλοσοφικής Σχολής των Αθηνών από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό, τον 6^ο αιώνα […] Ελληνισμός σήμαινε παγανισμός και πολυθεϊσμός. Ακόμη και ο πρώτος Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης μετά την άλωση, ο Γεώργιος Σχολάριος, αρνιόταν να δεχτεί για τον εαυτό του τον τίτλο του Έλληνα.     

Ωστόσο, παρά την επίσημη αυτή αντίθεση προς τον ελληνισμό σαν φιλοσοφική και ηθική δύναμη […] οι Βυζαντινοί τελικά διατήρησαν μια κάποια παράδοση ελληνικής κουλτούρας. Αυτό είναι αλήθεια, περιορίζονταν κυρίως στην ουδέτερη ζώνη της γλώσσας και της φιλολογίας […] Αλλά η κλασική παιδεία, και ιδιαίτερα η γνώση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, είχαν φτάσει να γίνουν το sine que non για κάθε προαγωγή στα ανώτερα αξιώματα του βυζαντινού κράτους. […] Πρέπει εντούτοις να τονιστεί ότι αρχικά αυτή η κλασσική παιδεία είχε μια μορφή ελληνιστική ή μάλλον ρωμαιο-ελληνιστική, με την έννοια ότι έδινε έμφαση κυρίως στη γραμματική, το συντακτικό και τη ρητορική – δηλαδή τα «κλασικά» όπως τα εννοούν και τα μελετούσαν οι κλασσικοί φιλόλογοι της μετά την Αναγέννηση εποχής. Δεν έδειχνε επομένως κανένα άμεσο ενδιαφέρον για την ίδια τη ζωή του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ούτε οδηγούσε σε καμία εξιδανίκευση την κοινωνικών και θρησκευτικών μορφών αυτής της ζωής. Ακόμη λιγότερο μπορούσε να σημαίνει ρομαντικό θαυμασμό για τους σύγχρονους κατοίκους των περιοχών της αρχαίας Ελλάδας. Αυτοί οι «Ελλαδικοί», όπως του ονόμαζαν δεν ήταν παρά οι κάτοικοι μιας όχι και πολύ σημαντικής επαρχίας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, χωρίς καμία αξίωση για ιδιαίτερη μεταχείριση.

Οπωσδήποτε, γεγονός είναι ότι: μετά την κατάκτηση της Ελλάδας από τον Μ. Αλέξανδρο και την επακόλουθη μετανάστευση του εντόπιου πληθυσμού στα νέα και ακμάζοντα κέντρα του ελληνιστικού κόσμου στην Αίγυπτο και την Ασία· μετά την ερήμωση που έφερε η ρωμαϊκή κατάκτηση, ιδίως με την καταστροφή της Κορίνθου και τον άγριο σφαγιασμό των Αθηναίων· μετά τις λεηλασίες των Τευτονικών ορδών στον 3^ο αιώνα μ.Χ., των Γότθων και του Αλάριχου στον 4^ο· μετά τις δολοφονικές μαζικές επιδρομές των Σλάβων και την εγκατάσταση τους στην Ελλάδα, κυρίως στον 6^ο και 7^ο αιώνα· τέλος μετά από νέο κύμα επιδρομών, αυτή τη φορά από τους Αλβανούς, τον 14^ο αιώνα· μετά από όλα αυτά και ακόμη περισσότερα, οι κάτοικοι αυτοί της ηπειρωτικής Ελλάδας του 15^ου αιώνα αποτελούσαν ένα μείγμα πολυφυλετικού υλικού, στο οποίο η συμβολή της αρχαίας Ελληνικής φυλής θα πρέπει να ήταν πολύ μέτρια.

Παρ’ όλα αυτά, προς το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, άρχισε να πραγματοποιείται κάποια αλλαγή στη στάση μιας τουλάχιστον μερίδας της βυζαντινής «elite» απέναντι στις εδαφικές περιοχές του αρχαίου ελληνικού κόσμου και μη στους σύγχρονους ανθρώπους που τις κατοικούσαν. Το γεγονός αυτό είχε βαθύτερες ρίζες. Από τη μια μεριά, οι στρατιωτικές δραστηριότητες των Τούρκων προκαλούσαν έναν διαρκώς αυξανόμενο εδαφικό περιορισμό στην αυτοκρατορία, κι από την άλλη, η πνευματική εξέλιξη της λατινικής Δύσης καθιστούσε για τους Βυζαντινούς πολύ πιο δύσκολη τη διατήρηση της αξίωσης σε μια πολιτιστική υπεροχή. Σαν συνέπεια, ορισμένοι βυζαντινοί διανοούμενοι αισθάνθηκαν αναγκασμένοι να κάνουν μια επανεκτίμηση της θέσης τους: σε τι, επί τέλους, βασιζόταν αυτή η ιδιαίτερη τους υπεροχή; Εξακολουθούσαν να είναι, αναμφισβήτητα, ο εκλεκτός λαός. Εν τούτοις, το άλλοτε φυσικό επακόλουθο αυτού του γεγονότος, ότι ήταν θέλημα του Θεού όλοι οι λαοί της γης να σχηματίσουν ένα ενιαίο πολιτικό σώμα, σε οικουμενική εξάρτηση από τον Αντιπρόσωπό Του, τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα, έμοιαζε τώρα να είναι υπερβολικό. Διότι οι Τούρκοι, που η στρατιωτική τους δύναμη είχε γίνει ολοφάνερη, ήταν καθαρά αιρετικοί. Και οι χριστιανοί της Δύσης, τώρα σχισματικοί: ως όρο για κάθε βοήθεια σε όπλα ή άνδρες που θα πρόσφεραν στους Βυζαντινούς για ν’ αντιμετωπίσουν τις τουρκικές επιδρομές, ζητούσαν την αναγνώριση από τον Αυτοκράτορα, την Εκκλησία και το λαό, της οικουμενικής εξουσίας του Πάπα σαν αντιπροσώπου του Θεού επί της γης. Μπροστά στον κίνδυνο αυτής της διπλής απώλειας του τίτλου τους – εδαφικής και θρησκευτικής – και σαν απεγνωσμένη προσπάθεια για τη διαφύλαξη μιας ιστορικής ταυτότητας και συνέχειας, τα μέλη αυτά της βυζαντινής πνευματικής «elite» που αναφέραμε άρχισαν να διεκδικούν μια κληρονομιά, την οποία, ιδιόρρυθμη καθώς ήταν, ούτε οι Τούρκοι ούτε οι Λατίνοι μπορούσαν ν’ αξιώσουν με τον ίδιο τρόπο. Διεκδικούσαν την «ελληνική» κληρονομιά, εντελώς ξέχωρη από τη ρωμαιο-ελληνιστική παράδοση που μοιράζονταν με τη λατινική Δύση. Και ισχυρίζονταν – με καμία ή με ελάχιστη ιστορική δικαίωση, όπως είδαμε – ότι οι σύγχρονοι κάτοικοι της ηπειρωτικής και νότιας Ελλάδας, που ακόμη δεν είχε κατακτηθεί από τους προελαύνοντες Τούρκους ήταν οι αληθινοί πνευματικοί και φυλετικοί της αντιπρόσωποι.

Έτσι άρχισε ν’ αναπτύσσεται ανάμεσα σ’ αυτούς τους «ελληνίζοντες», ή θαυμαστές της Ελλάδας, μια νέα στάση απέναντι στο ελληνικό παρελθόν, με άμεσες θρησκευτικές και πολιτικές επιπτώσεις στο παρόν. Σχετικά με τις θρησκευτικές επιπτώσεις θα υπενθυμίσουμε ότι για τους χριστιανούς του Βυζαντίου ελληνισμός σήμαινε παγανισμός και πολυθεϊσμός. Σήμαινε ακόμη, στο πιο επικίνδυνο θέμα των φιλοσοφικών του αρχών, πλατωνισμός. Κατά τους πριν από την πτώση της Αυτοκρατορίας αιώνες, ο πλατωνισμός, για λόγους που δεν χρειάζεται ν’ αναφερθούν εδώ, είχε αποτελέσει έναν αυξανόμενο πειρασμό για μερικούς από τους πιο φιλοσοφικά τοποθετημένους Βυζαντινούς. Τούτο είχε δημιουργήσει μια αντίστοιχη ισχυρή αντίδραση μέσα στους κόλπους των υπερασπιστών της Ορθοδοξίας: ο Ψελλός, νεοπλατωνιστής του 11^ου αιώνα, που αποτελούσε ο ίδιος δημόσια προσβολή με τον «πλατωνισμό» του, αναφέρει ότι οι μοναχοί στα μοναστήρια του Ολύμπου της Βιθυνίας, όπου είχε καταφύγει το 1055, έκαναν το σημείο του σταυρού και μόνο στο άκουσμα του ονόματος του Πλάτωνα, και αναθεμάτιζαν αυτόν τον «ελληνικό» σατανά. Στον 14^ο αιώνα, η Ιερά Σύνοδός είχε απαγγείλει ένα επίσημο ανάθεμα εναντίον εκείνων που πίστευαν στις «πλατωνικές ιδέες». Σ’ αυτή την πλατωνική παράδοση, οι νέοι ελληνίζοντες πίστευαν τώρα πως αναγνώριζαν τη φιλοσοφική βάση της αρχαίας πατρογονικής τους κληρονομιάς. Η νέα άποψη δεν ήταν φυσικά χωρίς πολιτικές επιπτώσεις. Διότι κάθε «εθνικός» ισχυρισμός των ελληνιζόντων, ότι οι κάτοικοι της Πελοποννήσου ήταν οι άμεσοι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων και κατά συνέπεια θα έπρεπε να αποκαταστήσουν ένα εθνικό κράτος στα εδάφη που κρατούσαν άλλοτε οι Έλληνες, συνεπάγονταν κατ’ ανάγκη μια απόρριψη του υπερεθνικού και συνενωτικού οικουμενισμού που αντιπροσώπευε η βυζαντινή αυτοκρατορική και θεοκρατική ιδέα.

Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων 

Λεπτομέρεια από τοιχογραφία, Φλωρεντία, Ιταλία

Η «ελληνίζουσα» κίνηση έφτασε σ’ ένα αποκορύφωμα κατά το πρώτο ήμισυ του 15^ου αιώνα, δηλαδή πριν από την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, και εκδηλώθηκε κυρίως στο πρόσωπο του αξιόλογου Γεωργίου Πλήθωνα του Γεμιστού. Ο Πλήθων αντιπροσωπεύει το αποκρυστάλλωμα αυτής της αλλαγής στη στάση απέναντι στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, τον ισχυρισμό ότι οι σύγχρονοι κάτοικοι της ηπειρωτικής Ελλάδας ήταν οι άμεσοι φυλετικοί και πνευματικοί απόγονοι των παλαιών Ελλήνων. Στο υπόμνημα του προς τον αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄, σκιαγραφώντας τα κύρια σημεία του προγράμματος του για την αναβίωση ενός εθνικού ελληνικού κράτους, ο Πλήθων έγραφε: «Εμείς, που μας κυβερνάς και μας ελέγχεις, είμαστε Έλληνες κατά τη φυλή, όπως φανερώνει η γλώσσα μας και η προγονική μας παιδεία. Και για τους Έλληνες, δεν υπάρχει καλύτερος και καταλληλότερος τόπος από την Πελοπόννησο, μαζί με το γειτονικό τμήμα της Ευρώπης και τα γύρω νησιά. Γιατί φαίνεται ότι αυτός ο τόπος είχε πάντα κατοικηθεί από τους ίδιους Έλληνες, όσο μακρά μπορεί να φτάσει η μνήμη του ανθρώπου. Κανείς δεν έζησε εδώ πριν απ’ αυτούς, ούτε ποτέ μετανάστες κατέλαβαν τον τόπο εκδιώκοντας τους κατοίκους, για να εκδιωχθούν και οι ίδιοι αργότερα με τον ίδιο τρόπο. Όχι, αντίθετα, οι ίδιοι οι Έλληνες φαίνεται να υπήρξαν πάντοτε οι κάτοχοί του και ποτέ δεν τον εγκατέλειψαν». […]

Εκείνο που οραματίζονταν ο Πλήθων ήταν στην πραγματικότητα ένα είδος πλατωνικής κοινωνίας. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για τη διαμόρφωση αυτής της κοινωνίας ο Πλήθων επιθυμούσε να παίξει ένα ρόλο σε σχέση με τους βυζαντινούς πρίγκιπες, παρόμοιο με εκείνον που ο Πλάτων είχε θελήσει να παίξει σε σχέση με τους τυράννους στην αυλή των Συρακουσών. […]

Η πολιτική και κοινωνική αποσύνθεση της βυζαντινής αυτοκρατορίας τον είχε πείσει ότι ο ορθόδοξος Χριστιανισμός ήταν ανίκανος πλέον να προσφέρει τη θρησκευτική βάση για το νέο ελληνικό κράτος […] Οι Έλληνες θα μπορούσαν οι ίδιοι να σωθούν μόνο αν αποφάσιζαν να ξεκαθαρίσουν όλα τα πρόσθετα στοιχεία και τα σφάλματα που είχαν αμαυρώσει τα υψηλά πνευματικά ιδανικά των προγόνων τους, και στο φως αυτών των ιδανικών ν’ αναμορφώσουν τη ζωή τους και το πρότυπο της κοινωνίας τους. Ένας μύθος είχε γεννηθεί – ο μύθος ότι οι άνθρωποι που κατοικούσαν τώρα στη γη της αρχαίας Ελλάδας ήταν οι άμεσοι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων και ότι μόνο η παιδεία και η σκέψη αυτών των ενδόξων προγόνων μπορούσε ν’ αποτελέσει μια σίγουρη βάση για την αναγέννηση του νέου ελληνικού έθνους.

Ωστόσο, από μια άποψη ο μύθος ήταν θνησιγενής, γιατί η εξέλιξη του και η πρακτική του εφαρμογή σταμάτησε σχεδόν αμέσως μετά τη γέννησή του, με την πτώση της Κωνσταντινούπολης (1453) και την επακόλουθη κατάκτηση της ηπειρωτικής Ελλάδας από τους Τούρκους. Ανεξάρτητα όμως από το γεγονός αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι η κίνηση και οι ιδέες που εκπροσωπούσε ο Πλήθων υποστηρίζονταν από μια μικρή μόνο ομάδα Βυζαντινών διανοούμενων […] Τόσο η πλειοψηφία των μορφωμένων Βυζαντινών όσο και οι μάζες των κατοίκων της ηπειρωτικής Ελλάδας, έμεναν πιστοί στην ορθόδοξη Χριστιανική  Παράδοση […] Γι’ αυτόν το λαό […] τα ονόματα Έλλην και Πλάτων εξακολουθούσε να είναι εχθρικά και αποκρουστικά. Ενώ, απ’ την άλλη μεριά, η τουρκική κατάκτηση σήμαινε γι’ αυτούς κάτι εντελώς διαφορετικό. Σήμαινε πρώτα απ’ όλα μια πρόσκαιρη τιμωρία για τις αμαρτίες που είχε διαπράξει αυτός ο λαός απέναντι στον Θεό του (παρόμοια με την τιμωρία της αιχμαλωσίας της Βαβυλώνας)· σήμαινε ακόμη, αν και κάπως πιο έμμεσα μια θεία παρέμβαση που θα εμπόδιζε την ολοφάνερα αναπόφευκτη υποδούλωση αυτού του λαού στη σχισματική, για να μη πούμε αιρετική, Δύση και στον Πάπα της. «Καλύτερα σαρίκιον Μωαμεθανού παρά μήτρα Λατίνου», ήταν η κλασική έκφραση που έδειχνε τη συναίσθηση ότι υπήρχε η θεία πρόνοια σ’ αυτή την παρέμβαση.

Έτσι, οι ορθόδοξοι Χριστιανοί – κι’ αυτός ήταν ο μόνος κοινός τίτλος που είχαν οι σύγχρονοι κάτοικοι των ελληνικών εδαφών την εποχή της τούρκικης κατάκτησης – με την πτώση της Κωνσταντινούπολης αποδέχθηκαν και πίστεψαν ένα μύθο εντελώς διαφορετικό από εκείνον που τους είχε προσφέρει ο Πλήθων και οι οπαδοί του: αποδέχθηκαν σαν δίκαιη την προσδοκία ότι μια μέρα, αργά ή γρήγορα, (λίγο ενδιέφερε το πότε), ο Θεός θα οδηγούσε τον εκλεκτό λαό Του έξω από την αιχμαλωσία, θα του έδινε πίσω όλα είχε χάσει από τους Τούρκους και τους Φράγκους. Κι αφού καθαριζόταν απ’ τις αμαρτίες και τις αδυναμίες της, η Χριστιανική Αυτοκρατορία – το βασίλειο του Θεού επί της γης – θ’ αναγεννιόταν μέσα σ’ όλη την πρώτη της δόξα, όχι σαν καρπός μιας ιδιαίτερης προσπάθειας, εκτός από τη μετάνοια, των ορθόδοξων Χριστιανών, αλλά σαν μέρος μια εξέλιξης στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων, που κατευθύνονταν από τη θεία θέληση. Μέσα σε λίγα χρόνια από την πτώση της Κωνσταντινούπολης, κυκλοφορούσαν κι’ όλας ανάμεσα στους Χριστιανούς τραγούδια, πούλεγαν για το πάρσιμο της Πόλης και της μεγάλης εκκλησίας της, της Αγίας-Σ0φιάς:

Πάλι με χρόνια, με καιρούς,

πάλι δικά μας θάναι.     

Έτσι, στο τέλος της βυζαντινής περιόδου, βλέπουμε το μέλλον των Χριστιανών κατοίκων της άλλοτε Αυτοκρατορίας να διαγράφεται με τη μορφή δύο ασυμφιλίωτων μύθων. Ο πρώτος είχε γεννηθεί από την πίστη σ’ ένα κλασσικό παρελθόν, και ο δεύτερος από την πίστη στη συνέχιση του αυτοκρατορικού πεπρωμένου του χριστιανικού Βυζαντίου. Ήταν ο δεύτερος μύθος, όπως τον διατήρησε και τον έθρεψε πάνω απ’ όλα η Εκκλησία, που έδωσε στους ορθόδοξους Χριστιανούς του ελλαδικού χώρου τη δύναμη να διασώσουν μια συνείδηση ταυτότητας μέσα από τους μακρούς αιώνες της τουρκικής κατοχής. Κι όμως, από μια παράξενη ειρωνεία, ο πρώτος μύθος, μολονότι αποκομμένος από τη ζωή σχεδόν αμέσως με τη γέννησή του όπως παρατηρήσαμε, έριξε ωστόσο το σπόρο του, πέρα από κάθε προσδοκία, σε μια γη εχθρική όπου ρίζωσε κι’ αναπτύχθηκε με τέτοια δύναμη, ώστε, όταν μεταφυτεύτηκε πίσω στη δική του γη, το 17^ο και 18^ο αιώνα, απλώθηκε με μια ορμή εκπληκτική.

 Philip Sherrard, Δοκίμια για τον νέο ελληνισμό 

(Εκδόσεις Δωδώνη, 1971, σελ. 14-27)

 

 http://axia-logou.blogspot.gr

Η θεωρία της εξαπάτησης

Ο Γοργίας, ένας επαγγελματίας ρήτορας, ήταν ο πρώτος μεταξύ πολλών ρητόρων που διαδραμάτισαν κάποιο ρόλο στην ιστορία της αισθητικής. Φιλοσοφικά συνδεόταν με την Ελεατική σχολή, συνδυάζοντας την ακραία και παράδοξη μέθοδο σκέψης με τον σχετικισμό των Σοφιστών. Οι τρεις περίφημες οντολογικο-επιστημολογικές θέσεις του, ήταν πως:

1) τίποτα δεν υπάρχει,

2) εάν κάτι υπάρχει δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε,  

3) εάν γνωρίζουμε πως κάτι υπάρχει δεν μπορούμε να το πούμε στους άλλους.

Ωστόσο, η κύρια αισθητική του θέση φαίνεται να είναι σχεδόν αντίθετη από την τρίτη επιστημολογική του θέση.

Η θέση του αυτή, που αναπτύσσεται στο Ελένης Εγκώμιον, υποστηρίζει πως τα πάντα μπορούν να εκφραστούν με λέξεις[1]. Οι λέξεις μπορούν να πείσουν τον ακροατή για τα πάντα, ακόμα και για όσα δεν υπάρχουν, είναι μια κραταιά δύναμη και έχουν μαγική ισχύ. Κάποιες μας δυσαρεστούν, κάποιες μας ευχαριστούν, κάποιες μας τρομοκρατούν, κάποιες μας δίνουν κουράγιο. Μέσω των λέξεων, οι θεατές στο θέατρο βιώνουν τον τρόμο, το θαυμασμό, τη λύπη, τον οίκτο αλλά και τα προβλήματα των άλλων σαν να ήταν δικά τους. Ακόμη, οι λέξεις μπορούν να δηλητηριάσουν την ψυχή, όπως ακριβώς κάποιες ουσίες μπορούν να δηλητηριάσουν το σώμα: τη γητεύουν, τη μαγεύουν και την ξεγελούν. Αυτή η κατάσταση καλείται απάτη και ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμη στο θέατρο. Ο Γοργίας, λοιπόν, έγραψε για την τραγωδία: «Η τραγωδία […] με μύθους και πάθη, προκαλεί την ψευδαίσθηση ότι αυτός που εξαπατά είναι πιο ειλικρινής από εκείνον που δεν εξαπατά και ότι ο εξαπατημένος είναι σοφότερος από εκείνον που δεν εξαπατήθηκε»[2].

Η θεωρία της εξαπάτησης ή του ιλουζιονισμού, που φαίνεται από κάθε άποψη σύγχρονη, ήταν άλλη μια ανακάλυψη των αρχαίων. Δεν την συναντάμε μονάχα στα κείμενα των Σοφιστών, στις Διαλέξεις[3] και στο Περί διαίτης[4], αλλά απηχεί και στα έργα του Πολύβιου, του Οράτιου και του Επίκτητου. Ωστόσο, αυτός που την επινόησε ήταν ο Γοργίας.

Ο Γοργίας εφήρμοσε τη θεωρία του κυρίως στην τραγωδία και την κωμωδία, αλλά και στη ρητορική. Φαίνεται όμως, πως αντιλήφθηκε ένα ανάλογο φαινόμενο και στις οπτικές τέχνες, συγκεκριμένα στη ζωγραφική, όταν γράφει: «οι ζωγράφοι […] από πλήθος χρώματα και σώματα φτιάχνουν ένα ενιαίο τέλειο σώμα και σχήμα». Το σχόλιο αυτό μπορεί να έχει κάποια σχέση με την αθηναϊκή ζωγραφική, συγκεκριμένα με τη σκηνογραφία, τον ιμπρεσιονισμό, τον ιλουζιονισμό και τις εσκεμμένες παραμορφώσεις που προκάλεσε την προσοχή και άλλων σύγχρονων φιλοσόφων, του Δημόκριτου και του Αναξαγόρα.  

Η θεωρία της εξαπάτησης εναρμονίστηκε με τις απόψεις των σοφιστών περί του ωραίου και της τέχνης, τον αισθησιασμό, τον ηδονισμό, τον σχετικισμό και τον υποκειμενισμό τους. Από την άλλη, ήταν μια θεωρία εκ διαμέτρου αντίθετη με τις αντικειμενικές και ορθολογιστικές απόψεις των πυθαγορείων. Αυτή ήταν η μεγάλη αντίθεση που προέκυψε στην πρώιμη αισθητική. […]

Το επίτευγμα των Σοφιστών στην αισθητική, ιδίως εάν θεωρήσουμε τον Γοργία ως έναν από αυτούς, είναι αξιοσημείωτο και περιλαμβάνει: 1) έναν ορισμό του ωραίου, 2) έναν ορισμό της τέχνης (αντιπαραβολή της με τη φύση και την τύχη), 3) παρεμφερή σχόλια περί του σκοπού και της επίδρασης των τεχνών και, 4) πρώιμες απόπειρες διάκρισης του ωραίου και της τέχνης, με την στενότερη αισθητική σημασία.

Η αισθητική των αρχαίων Ελλήνων

Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια: Αλέξανδρος Πέτρου

[ΤΟ ΒΗΜΑ, 2015, σελ. 193 - 196]

 http://axia-logou.blogspot.gr