Νίκος Δήμου: Η πιο τρελή δεκαετία

Αφιέρωμα στη δεκαετία 2010 - 2020. O Nίκος Δήμου γράφει για την τρέλα στα χρόνια των 10s.

Τρέλα Νο 1 Ξαφνικά, βρισκόμαστε σε χρεοκοπία. Που την είχαν αντιληφθεί όλοι οι ξένοι δημοσιογράφοι, πριν από τον δικό μας πρωθυπουργό.
Τρέλα Νο 2 Συνεχίζεται με την προσπάθεια της Ευρώπης να μας βοηθήσει με μνημόνια. Η δική μας υπερήφανη απάντηση: ο αρχηγός της αντιπολίτευσης εγκαινιάζει τον αντι-μνημονιακό αγώνα! Έτσι εμπεδώνεται η άποψη ότι τα μνημόνια φταίνε για την κρίση. Πολλοί την πιστεύουν ακόμα. (Στις άλλες χώρες, με ανάλογες και παράλληλες περιπτώσεις, η αντιπολίτευση συνεργάζεται με την κυβέρνηση, εφαρμόζουν γρήγορα και ανώδυνα τα μνημόνια και βγαίνουν από την κρίση.)
Τρέλα Νο 3 Εμφανίζεται πολιτικός αρχηγός που υπόσχεται να καταργήσει μέρα μεσημέρι με ένα νόμο τα μνημόνια. Ο λαός που έμαθε να μισεί τα μνημόνια τού δίνει την εξουσία. Αποτέλεσμα: αφού χαθούν έξι μήνες σε κυριολεκτικά σουρεαλιστικές διαπραγματεύσεις (κόστος για τη χώρα 100.000.000) εφαρμόζεται τρίτο χειρότερο μνημόνιο.
Τρέλα Νο 4 Προηγήθηκε δημοψήφισμα του οποίου το θέμα δεν κατάλαβε κανείς (ήταν σε ακαταλαβίστικα αγγλικά). Ο λαός ψηφίζει 62% κατά – και αμέσως η κυβέρνηση εφαρμόζει… το αντίθετο!
Τρέλα Νο 5 Μην αντέχοντας να έχουμε εμείς το μονοπώλιο της Τρέλας οι Βρετανοί αποφασίζουν να αυτοκτονήσουν πολιτικά και οικονομικά και επινοούν τη λύση του Brexit. Όλοι οι ειδικοί προσπαθούν να τους αποτρέψουν, αλλά αυτοί ακολουθούν τους τρελούς ηγέτες τους: Φάρατζ και Μπότζο.
Τρέλα Νο 6 Για να ξεπεράσουν τους πάντες σε τρέλα οι Αμερικανοί ψηφίζουν τον Τραμπ. Τώρα το μονοπώλιο της Τρέλας πηγαίνει σε αυτούς. Ο άνθρωπος που κυβερνάει με τουίτς και αλλάζει γνώμη τρεις φορές την ημέρα, είναι η επιτομή της παραφροσύνης.
Τρέλα Νο 7 Και για να μην υστερήσει κι η γειτονιά μας σε τρέλα, αποκτήσαμε κι εμείς τον Σουλτάνο Ερντογάν, που αφού επινόησε μια τεράστια συνωμοσία εναντίον του, βάζοντας τον μισό λαό στη φυλακή (χωρίς να μάθουμε ποτέ στοιχεία), τώρα έχει ανακηρύξει δική του τη μισή Μεσόγειο και προσπαθούμε να καταλάβουμε πού το πάει.
ΤΟΣΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΗ ΤΡΕΛΑ ΣΕ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΥΠΑΡΞΕΙ ΠΟΤΕ…

 www.athensvoice.gr

Αυτόχθονες και ετερόχθονες

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Ξαναδιάβασα έπειτα από χρόνια τα δύο κείμενα που προγραμμάτισαν την αγιοποίηση του Μακρυγιάννη, κείμενα ιδρυτικά του «Μακρυγιαννισμού». Είναι το κείμενο του Γιώργου Θεοτοκά που γράφτηκε το 1941 και βρίσκεται στη συλλογή «Πνευματική Πορεία» και η περίφημη ομιλία του Σεφέρη στο Κάιρο το 1943 που περιλαμβάνεται στον πρώτο τόμο των «Δοκιμών». Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι και οι δύο αναζητούν τα θεμέλια του ελληνικού πεζού λόγου. «Ο Μακρυγιάννης εντάσσεται σε μια οργανική εξέλιξη του πεζού ύφους που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια», γράφει ο Θεοτοκάς. «Ενα πολύ σημαντικό βιβλίο, ίσως επειδή ήταν αγράμματος», σημειώνει ο Σεφέρης. Απορίας άξιον, βέβαια, πώς δύο από τους πιο διανοούμενους συγγραφείς της γραμματείας μας αναγνωρίζουν ως μείζονα αρετή την αγραμματοσύνη. Και μάλιστα την τοποθετούν στον πυρήνα της αγνότητας και της ειλικρίνειας της λαϊκής ψυχής που θεωρούν ότι ο στρατηγός εκφράζει με τόση καθαρότητα.
Μάλλον δεν μπορούσαν να προβλέψουν πως στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα η αγραμματοσύνη θα γινόταν η σκουριά που θα έτρωγε και το μέταλλο της λαϊκής ψυχής και την ίδια τη συγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας. Κι ότι ο Μακρυγιάννης θα μετατρεπόταν σε ιδεολογικό ταγό του πασοκισμού, μιας ολόκληρης νοοτροπίας που ξεπερνά τα όρια του πολιτικού κόμματος που τον έφερε στην εξουσία. «Μόνον να γράφεις τ’ όνομά σου κι εκείνο το’ μαθες μισό» – έτσι ξεκινά ο ύμνος.
Το ίδιο το κείμενο του Στρατηγού ποτέ δεν με γοήτευσε. Είχε όμως το ταλέντο της έκφρασης και αυτό του επέτρεψε να φέρει «ες μέσον» μια ελληνική ταυτότητα που επηρέασε τις δεκαετίες της Μεταπολίτευσης και εξακολουθεί να είναι ενεργή. Με εντυπωσιάζει, για παράδειγμα, ότι δεν βρίσκει να πει έναν καλόν λόγο για κανέναν.
Αναγνωρίζω στην απέχθειά του για τον Μαυροκορδάτο τις ρίζες της απαξίωσης των ελίτ που στα χρόνια της Μεταπολίτευσης ταυτίστηκε με τη Δημοκρατία. «Ελίτες» τις αποκαλούσε ο Αείμνηστος. Η αντίδρασή του στη Βαυαροκρατία θεμελίωσε την πίστη ότι όλοι κατατρέχουν την Ελλάδα και κοιτάνε να την εκμεταλλευθούν. Πίστη που συμβαδίζει με την ιδεοληψία της μόνιμης αδικίας – πυρήνας του αφηρωισμού της ήττας και της εθνικής μας κλάψας. Δεν χρειάζεται να πω ότι η πίστη αυτή αποτελεί μια σταθερά της συλλογικής ψυχής μας που φτάνει ώς τα χρόνια της κρίσης. Ο,τι ξένο είναι εκ προοιμίου ύποπτο. Η Ελλάδα είναι καταδικασμένη να φοβάται τον κόσμο στον οποίον ζει.
Τον θυμήθηκα τον Μακρυγιάννη αυτές τις μέρες με αφορμή την τραγελαφική συζήτηση για την ψήφο των εκτός συνόρων Ελλήνων. Η πιο πρόσφατη εκδοχή της περίφημης διαμάχης ανάμεσα στους αυτόχθονες και στους ετερόχθονες. Ηταν το 1844 στην Εθνοσυνέλευση και το θέμα ήταν το δικαίωμα διορισμού στις υπηρεσίες του κρατιδίου – βλέπετε έχουμε σταθερές αξίες, και τότε όπως και τώρα τσακωνόμαστε για τους διορισμούς στο Δημόσιο. Ο Μακρυγιάννης με τον Παλαμήδη υποστήριζαν ότι δικαίωμα διορισμού είχαν μόνον όσοι προέρχονταν απ’ τις απελευθερωμένες περιοχές, οι αυτόχθονες, άνθρωποι αγράμματοι ως επί το πλείστον και εντελώς ακατάλληλοι για να ασκήσουν διοίκηση σε ένα κράτος που ήθελε να γίνει σύγχρονο. Απέναντί τους ο Κωλέττης που υποστήριζε ότι δικαίωμα έχουν όλοι οι Ελληνες, από όπου κι αν προέρχονται. Ξέρουμε τόσους και τόσους που αποκλείστηκαν προσφάτως από το ελληνικό πανεπιστήμιο κι ας είχαν διαπρέψει «στα ξένα». Θυμίζω ότι δεν διόριζαν τον Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο επειδή ήταν Κωνσταντινουπολίτης.
Στη συζήτηση για την ψήφο των εκτός συνόρων Ελλήνων δεν ενδιαφέρουν τα τεχνικά προσχήματα. Ενδιαφέρουν τα επιχειρήματα. «Θα αλλοιωθεί το εκλογικό σώμα. Ανθρωποι που έχουν ζήσει τόσα χρόνια εκτός Ελλάδος πώς μπορούν να αποφασίσουν για την Ελλάδα;». Πόσος «Μακρυγιαννισμός» κρύβεται σ’ αυτήν τη στάση;
Κυρίως δε ο φόβος απέναντι σε ένα κομμάτι του ελληνισμού που ξέρει πώς είναι ο κόσμος έξω απ’ τα όρια του μικροχώραφου. Ο Μακρυγιάννης έφτιαξε την Ελλάδα του μικροχώραφου, μια Ελλάδα που της φτάνει να μάθει τόσα γράμματα όσα χρειάζονται για να εκφράσει την αδικία της και τον πόνο της.
Και για να προλάβω όσους είναι έτοιμοι να με αποκαλέσουν βέβηλο. Ο Μακρυγιάννης ήταν αυτός που ήταν. Πολέμησε, τραυματίστηκε, έγραψε, τρελάθηκε. Το πρόβλημα δεν είναι ο Μακρυγιάννης. Το πρόβλημα είναι ο «Μακρυγιαννισμός», η Ελλάδα κλεισμένη στον εαυτό της που βλέπει με καχυποψία τον κόσμο γύρω της. Η Ελλάδα της κακομοιριάς – φίλος μου θύμισε τις υπέροχες εκπομπές του Γ΄ Προγράμματος όπου ο Τζίμης Πανούσης διαβάζει Μακρυγιάννη και αποδίδει με ακρίβεια το μισοκακόμοιρο ύφος του κειμένου.
Ο «Μακρυγιαννισμός» δεν είναι πολιτική ιδεολογία. Είναι κοινωνικό σύνδρομο.

https://www.kathimerini.gr

Μια φοβισμένη κοινωνία

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Δέκα χρόνια πέρασαν από τότε που το ελληνικό κράτος αναγκάστηκε να ομολογήσει την πτώχευσή του. Δέκα χρόνια ανασφάλειας στα όρια του πανικού, διχασμών, καβγάδων, δέκα χρόνια φθοράς. Λογικό, θα μου πείτε. Τι άλλο να περιμένει κανείς από την κρίση. Ειδικά από μια φοβισμένη κοινωνία που έχει υπογράψει συμβόλαιο αναξιοπιστίας με τους θεσμούς της και αρνείται να αναλάβει την ευθύνη των πράξεών της. Τίποτε καλύτερο από τον φόβο που μεταμορφώνεται σε θυμό και φωνάζει για να κρυφτεί. Πέσαμε στην κακοκαιρία μ’ ένα σαράβαλο σκαρί και όσοι σώθηκαν αρπάχτηκαν απ’ τα κούτσουρα του ναυαγίου για να σωθούν. Πτωχεύσαμε χωρίς να καταλάβουμε το πώς και το γιατί, και δέκα χρόνια μετά δεν έχουμε ακόμη καταλάβει. Μας έφτασε η υπερκατανάλωση των -ισμών που την αποκαλέσαμε σκέψη γιατί φοβόμαστε τη σκέψη. Η σκέψη οδηγεί σε ανάληψη ευθύνης. Μας δίνουν εύσημα για την αντοχή μας, μας λυπούνται, μας χλευάζουν και μας φτάνει η οργή για τον χλευασμό. Από απόψεις να φάν’ κι οι κότες. Η σκέψη λείπει.

Αισιοδοξούμε, σχετικά εννοείται, διότι μας λένε ότι αργά αλλά σταθερά επανερχόμαστε στην κανονικότητα. Απόδειξη ότι οι οίκοι αξιολόγησης μας δίνουν καλό βαθμό. Απόδειξη επίσης ότι το κέντρο της Αθήνας διαλύεται τουλάχιστον άπαξ εβδομαδιαίως από διαμαρτυρόμενους παλαιοημερολογίτες συνδικαλιστές και αλληλέγγυους. Τα προϊόντα ανακύκλωσης που γέννησαν τα χάλκινα χρόνια όπως ο Βαρουφάκης εξακολουθούν να μας απασχολούν. Οπως μας απασχολεί η σημασία του «Οχι» ή της μπούρδας που τη λέμε διαμαρτυρία. Και βέβαια δεν τολμούμε να ομολογήσουμε ότι αυτό που μας φοβίζει περισσότερο δεν είναι ούτε το καθεστώς της ανομίας ούτε το σαράβαλο της δημόσιας διοίκησης – ένα παλιό όχημα που κινδυνεύει να διαλυθεί και γεμίζει τον αέρα με καυσαέριο. Αυτό που μας φοβίζει περισσότερο είναι ότι δεν ξέρουμε ποια είναι η θέση μας στον κόσμο μας. Και δεν εννοώ τη γεωπολιτική θέση. Εννοώ την «αρετή» μας, με την αρχαιοελληνική σημασία της λέξης, δηλαδή τις δυνατότητες του οργανισμού μας, τη δυναμική της ελληνικής κοινωνίας.

Ας μη γελιόμαστε. Είμαστε μια φοβισμένη κοινωνία διότι στην πραγματικότητα ξέρουμε καλύτερα απ’ όλους την αδυναμία μας να παράγουμε πλούτο. Ή, με άλλα λόγια, την αδυναμία μας να παράγουμε νέτα σκέτα. Καταναλώνουμε, ακόμη και την Ακρόπολη, χωρίς να προσθέτουμε υπεραξία. Το μεγάλο μας οχυρό είναι η εθνική μας κλάψα. Απ’ τα τραγούδια ώς την εμπορική κίνηση. Τα πρότυπα που αναδεικνύει η δημόσια ζωή επιβεβαιώνουν την αδυναμία μας. Η μετριοκρατία ξεπέφτει σε γελοιοκρατία. Η μόνη προοπτική είναι η επιστροφή όσων έφυγαν αυτά τα χρόνια. Εχοντας ζήσει στον κανονικό κόσμο, έχοντας απαλλαγεί από τους φόβους τους, μπορούν να γίνουν ο μοχλός που θα σπάσει την καταθλιπτική αδράνεια και την ανία μας.

 https://www.kathimerini.gr/

Μια προσωπική προσέγγιση για την τουρκική συμπεριφορά.

Γράφει ο Στρατηγός Μιχαήλ Κωσταράκος

Δεν είμαι ειδικός τουρκολόγος. Ούτε και πολιτικός αναλυτής ή ακαδημαϊκός γεωπολιτικός επιστήμων, και φυσικά δεν διαθέτω περισσότερες ή «ειδικές» πληροφορίες από τα αρμόδια και υπεύθυνα για αυτό, όργανα. Επειδή όμως στα 45 χρόνια της στρατιωτικής μου καριέρας ασχολήθηκα, ως όφειλα, με τον δυνητικό και διαχρονικό αντίπαλο της χώρας μας, την Τουρκία, θεωρώ ότι απέκτησα κάποια γνώση για τη χώρα, την οποία αυτή γνώση, είχα την τύχη και την τιμή, να την εμπλουτίσω με την εμπειρία μου στην κορυφή των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Κατέληξα λοιπόν σε επτά σημεία που περιγράφουν κατά τη γνώμη μου σε ικανοποιητικό βαθμό την τουρκική συμπεριφορά, αντίληψη και νοοτροπία.

1. Η Τουρκία δεν μπλοφάρει. Οι προθέσεις και οι επιθυμίες της ανακοινώνονται ξεκάθαρα και καταβάλλεται διαχρονικά άοκνη, σταθερή και συνεχής προσπάθεια να υλοποιηθούν. Διαπραγματεύεται αλλά δεν μπλοφάρει. Αυτά που λέει θα τα πραγματοποιήσει.

2. Η Τουρκία δεν έφυγε ποτέ με την πέννα από εκεί όπου ο στρατός της μπήκε με τη ξιφολόγχη. Η τήρηση των διεθνών συνθηκών ή των προβλέψεων του διεθνούς δικαίου ποτέ δεν εμπόδισε τη Τουρκία από το να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδίων της για την επιδίωξη των στόχων της. Η διεθνής κατάσταση και οι διεθνείς σχέσεις για την Τουρκία δεν στηρίζονται σε αρχές και αξίες αλλά αποκλειστικά στην ισχύ και στην επιβολή της. Η εισβολή στη Βόρεια Συρία είναι μια κατάφωρη καταπάτηση της Συνθήκης της Λωζάνης που καθορίζει τα σύνορα της Τουρκίας. Οποίος καταπατά τόσο βάναυσα τα νότια σύνορα του, τι είναι αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε ή να ελπίζουμε, ότι θα σεβαστεί τα δυτικά θαλάσσια και χερσαία σύνορα του με την Ελλάδα;

3. Οι Τουρκικές ενέργειες είναι πάντα προβλέψιμες. Ακολουθούν και σέβονται τις διαδικασίες και τον βασικό και αρχικό σχεδιασμό. Η Άγκυρα εκτελεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και εμμένει στον αρχικό σκοπό και στους αρχικούς στόχους χωρίς να παρεκκλίνει από αυτούς, ανεξαρτήτως αντιδράσεων. Δεν επιδιώκονται και δεν ενθαρρύνονται εκπλήξεις ή αυτοσχεδιασμοί. Η πρόθεση δημιουργίας ζώνης ασφαλείας για τους πρόσφυγες στη Βόρειο Συρία ανακοινώθηκε στους Αμερικανούς από την Τουρκία ήδη από το 2014. Παρά τις αντιδράσεις των Αμερικανών και της διεθνούς κοινότητος υλοποιείται το 2019. Όλες οι πρόσφατες ενέργειες εντάσσονται στο πλαίσιο υλοποίησης του Εθνικού Όρκου του 1920 που πρόσφατα «ανανέωσε» η τουρκική ηγεσία. Αφορούσε στην επανάκτηση των εδαφών της πάλαι ποτέ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

4. Η Τουρκία στις σχέσεις της στην εσωτερική πολιτική σκηνή αλλά και στο διεθνή χώρο δεν είναι φιλική, ούτε διαλεκτική, συμφιλιωτική ή συναινετική. Είναι μόνιμα και αποκλειστικά συγκρουσιακή προς όλους όσους έχουν αντίθετη γνώμη ή αντίθετα συμφέροντα. Εφόσον είσαι αντίπαλος δεν επιθυμεί να σου δώσει το χέρι και να έρθετε σε συνεννόηση. Επιθυμεί να σε ρίξει από το βράχο για να τελειώσει η αντιπαράθεση μαζί σου. Σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Τουρκία παρόλη την προσπάθεια της να φανεί ως τέτοια, δεν είναι και ενδεχομένως να μην μπορεί ποτέ να γίνει, μια δυτικού τύπου χώρα. Δεν πρέπει επίσης να μας διαφεύγει ότι δεν πέρασε από το αμόνι του ανθρωπισμού, της χριστιανικής ηθικής, της δημοκρατίας και των προβλέψεων του κράτους δικαίου και της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σφυρηλάτησαν τις δυτικές δημοκρατίες. Παρόλη τη δυτικόστροφη πορεία της όσο επικρατούσαν τα κεμαλικά ριζοσπαστικά ιδεώδη η Τουρκία είναι διαφορετική. Δεν ενδιαφέρεται -παρά τα όσα λέει – για λύσεις αμοιβαίου κέρδους (win – win). Επιδιώκει και αναγνωρίζει μόνο λύσεις μηδενικού αθροίσματος (zero sum) όπου αυτή θα είναι ο αποκλειστικός νικητής. Δεν συνδιαλέγεται παρά μόνο με τους όρους της. Προσπαθεί πάντα να περιορίζει τον αντίπαλο της, αφήνοντας του δυο μόνο βασικές επιλογές: συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της ή κρίση και ενδεχομένως πόλεμο με τις πολυπληθείς και ισχυρές ένοπλες δυνάμεις της.

5. Ο Ερντογάν επιδιώκει κάποιες μεγάλες επιτυχίες, κατά κύριο λόγο εδαφικές, αλλά και οικονομικές/επενδυτικές, οι οποίες κατά τον εορτασμό των 100 ετών της Τουρκικής Δημοκρατίας το 2023, θα του προσδώσουν το ανάλογο κύρος αλλά και το προσωπικό «αφήγημα» που θα του εξασφαλίσει τη θέση του νέου Εθνάρχη – Πατέρα των Τούρκων σε διαδοχή και αντικατάσταση του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις ή τα έργα υποδομής δεν επαρκούν. Απαιτείται απόκτηση εδάφους. Οι εδαφικές φιλοδοξίες του δεν είναι καινούργιες. Ξαναήρθαν στο προσκήνιο με την αναβίωση του Εθνικού Όρκου. Το θέμα των υδρογονανθράκων, χωρίς να υποτιμάται η επενδυτική του αξία, είναι απλά η πρόφαση που βρήκε και εκμεταλλεύεται προκειμένου να διεκδικήσει παλαιά οθωμανικά εδάφη, δικαιώματα, αναβαθμισμένο ρόλο και χώρο ελιγμών και κυριαρχίας. Η ανάδυση της Τουρκίας σε μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη στις μέρες μας, ξεκίνησε από τον Τουργκούτ Οζάλ και συνεχίζεται από τον Ερντογάν.

6. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι, η τουρκική κοινωνία είναι «εκπαιδευμένη» στον εθνικιστικό αναθεωρητισμό και τις μαξιμαλιστικές εθνικιστικές επιδιώξεις. Αυτό συνεπάγεται μια συνεχή ψυχολογική εξοικείωση με το ενδεχόμενο σύρραξης με τα γειτονικά κράτη. Αυτό εξυπηρετεί η κατά καιρούς αναβίωση των απαιτήσεων για τα ελληνικά νησιά. Παράλληλα εξ αιτίας του κουρδικού ανταρτοπόλεμου, η τουρκική κοινωνία έχει εξοικειωθεί και έχει συνηθίσει στις ανθρώπινες απώλειες των στρατιωτικών της κατά τη διεξαγωγή διαφόρων επιχειρήσεων. Καταλαβαίνει επίσης ότι θα υπάρξουν απώλειες μεταξύ των αμάχων – φίλιων και εχθρών, και είναι παντελώς αδιάφορη για τυχόν ωμότητες και εγκλήματα που θα διαπράξουν οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ή οι σύμμαχοι τους κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων. Οι τουρκικές επιχειρήσεις και οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν πάντα την πλήρη υποστήριξη και αγάπη του τουρκικού λαού.

7. Οι Τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν συσσωρεύσει μεγάλη ατομική αλλά και συλλογική τακτική και επιχειρησιακή εμπειρία και γνώση από την εκτέλεση πραγματικών στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά των Κούρδων. Τα στελέχη τους έχουν εξοικειωθεί πλήρως με τη διοίκηση τον έλεγχο και την εκτέλεση πολεμικών επιχειρήσεων αλλά και με τις απώλειες προσωπικού και τις συναισθηματικές δυσχέρειες και τα ψυχολογικά τραύματα που αυτές συνεπάγονται. Έχουν ζήσει σε πραγματικές πολεμικές συνθήκες. Η εκπαίδευση και η εμπειρία αυτή αντισταθμίζει κατά τη γνώμη μου σε πολύ μεγάλο βαθμό διάφορους πραγματικούς ή φανταστικούς πολλαπλασιαστές ισχύος ή σημεία υπεροχής που θεωρείται ότι έχουν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, ως άλλοθι και αντιστάθμισμα υφισταμένων ελλείψεων σε οργάνωση επάνδρωση και εξοπλισμό.

Όσο για το σχόλιο που ακούγεται όλο και συχνότερα , ακόμη και στα ΜΜΕ, δηλαδή, για το πώς εμείς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη Τουρκία, αν παραστεί ανάγκη, με τις πολλαπλάσιες στρατιωτικές της δυνατότητες, τις εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες της και τα χιλιάδες άρματα και πυροβόλα, με δεδομένο ότι είμαστε μια πολύ μικρότερη χώρα με οικονομία σε κρίση και με πολύ μικρότερες στρατιωτικές δυνατότητες και υποπολλαπλάσιο πληθυσμό και ένοπλες δυνάμεις, θα ήθελα να πω το εξής:
Την απειλή και τον αντίπαλο δεν τους επιλέγεις, απλά τους αναγνωρίζεις, τους αξιολογείς και σχεδιάζεις ψύχραιμα πως θα τους αντιμετωπίσεις. Αυτός μας έτυχε, αυτόν θα αντιμετωπίσουμε. Η παγκόσμια εμπειρία αλλά και η ιστορική διαδρομή του ελληνισμού δείχνει ότι δεν υπάρχουν απειλές που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν. Αρκεί να είμαστε ψύχραιμοι, ενωμένοι και αποφασισμένοι να νικήσουμε.

Νόαμ Τσόμσκι: “Οι 10 τεχνικές χειραγώγησης των μαζών”

Ο Νόαμ Τσόμσκι έχει καταφέρει να έχει πολλούς οπαδούς λόγω της ικανότητάς του να αποκαλύπτει τα “μυστικά” του συστήματος. Στο οποίο σύστημα, ανήκει και αυτός, αυτό δεν αμφισβητείται. Ακολουθούν οι δέκα τεχνικές χειραγώγησης ΄πως τις όρισε ο ίδιος.
1. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΣΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
Το θεμελιώδες στοιχείο τού κοινωνικού ελέγχου είναι η στρατηγική τής απόσπασης τής προσοχής που έγκειται στην εκτροπή τής προσοχής τού κοινού από τα σημαντικά προβλήματα και τις αποφασισμένες από τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ αλλαγές μέσω τής τεχνικής τού κατακλυσμού συνεχόμενων αντιπερισπασμών και ασήμαντων πληροφοριών. Η στρατηγική τής απόσπασης τής προσοχής είναι επίσης απαραίτητη για να μην επιτρέψει στο κοινό να ενδιαφερθεί για απαραίτητες γνώσεις στους τομείς τής επιστήμης, τής οικονομίας, τής ψυχολογίας, τής νευροβιολογίας και τής κυβερνητικής. «Διατηρήστε την προσοχή τού κοινού αποσπασμένη, μακριά από τα αληθινά κοινωνικά προβλήματα, αιχμάλωτη θεμάτων που δεν έχουν καμία σημασία. Διατηρήστε το κοινό απασχολημένο, τόσο πολύ ώστε να μην έχει καθόλου χρόνο για να σκεφτεί – πίσω στο αγρόκτημα, όπως τα υπόλοιπα ζώα» (απόσπασμα από το κείμενο: “Αθόρυβα όπλα για ήρεμους πολέμους”).
2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΛΥΣΕΩΝ
Αυτή η μέθοδος καλείται επίσης «πρόβλημα-αντίδραση-λύση». Δημιουργείται ένα πρόβλημα, μια προβλεφθείσα «κατάσταση» για να υπάρξει μια κάποια αντίδραση από τον κόσμο, με σκοπό αυτός ο ίδιος να ορίσει τα μέτρα που η εξουσία θέλει να τον κάνει να δεχτεί. Για παράδειγμα: Αφήνεται να ξεδιπλωθεί και να ενταθεί η αστική βία ή οργανώνονται αιματηρές επιθέσεις που αποσκοπούν στο να απαιτήσει ο κόσμος νόμους ασφαλείας και πολιτικές εις βάρος τής ελευθερίας. Ή ακόμα: Δημιουργούν μία οικονομική κρίση ώστε να γίνει αποδεκτή ως αναγκαίο κακό η υποχώρηση των κοινωνικών δικαιωμάτων και η διάλυση των δημόσιων υπηρεσιών.
3. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Για να γίνουν αποδεκτά τα διάφορα απαράδεκτα μέτρα, αρκεί η σταδιακή εφαρμογή τους, λίγο-λίγο, επί συναπτά έτη. Κατά αυτόν τον τρόπο επιβλήθηκαν τις δεκαετίες του ΄80 και ΄90 οι δραστικά νέες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες (νεοφιλελευθερισμός): ανύπαρκτο κράτος, ιδιωτικοποιήσεις, ανασφάλεια, ελαστικότητα, μαζική ανεργία, μισθοί που δεν εξασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα, τόσες αλλαγές που θα είχαν προκαλέσει επανάσταση αν είχαν εφαρμοστεί μονομιάς.
4. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ
Ένας άλλος τρόπος για να γίνει αποδεκτή μια αντιλαϊκή απόφαση είναι να την παρουσιάσουν ως «επώδυνη και αναγκαία», εξασφαλίζοντας τη συγκατάβαση του λαού τη δεδομένη χρονική στιγμή και εφαρμόζοντάς τη στο μέλλον. Είναι πιο εύκολο να γίνει αποδεκτή μια μελλοντική θυσία απ’ ό,τι μία άμεση. Κατά πρώτον επειδή η προσπάθεια δεν καταβάλλεται άμεσα και κατά δεύτερον επειδή το κοινό, η μάζα, πάντα έχει την τάση να ελπίζει αφελώς ότι «τα πράγματα θα φτιάξουν στο μέλλον» και ότι οι απαιτούμενες θυσίες θα αποφευχθούν. Αυτό δίνει περισσότερο χρόνο στο κοινό να συνηθίσει στην ιδέα των αλλαγών και να τις αποδεχτεί με παραίτηση όταν φτάσει το πλήρωμα του χρόνου.
5. ΑΠΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΑΝ ΑΥΤΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Η πλειονότητα των διαφημίσεων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό χρησιμοποιούν λόγο, επιχειρήματα, προσωπικότητες και τόνο τής φωνής, όλα ιδιαίτερα παιδικά, πολλές φορές στα όρια τής αδυναμίας, σαν ο θεατής να ήταν μικρό παιδάκι ή διανοητικά καθυστερημένος. Όσο περισσότερο θέλουν να εξαπατήσουν το θεατή τόσο πιο πολύ υιοθετούν έναν παιδικό τόνο. Γιατί; «Αν κάποιος απευθύνεται σε ένα άτομο σαν αυτό να ήταν 12 χρονών ή και μικρότερο, αυτό λόγω τής υποβολής είναι πολύ πιθανό να τείνει σε μια απάντηση ή αντίδραση απογυμνωμένη από κάθε κριτική σκέψη, όπως αυτή ενός μικρού παιδιού» (βλ. “Αθόρυβα όπλα για ήρεμους πολέμους”).
6. ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ, ΠΑΡΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ
Η χρήση του συναισθήματος είναι μια κλασική τεχνική προκειμένου να επιτευχθεί βραχυκύκλωμα στη λογική ανάλυση και στην κριτική σκέψη των ατόμων. Από την άλλη, η χρήση των συναισθημάτων ανοίγει την πόρτα για την πρόσβαση στο ασυνείδητο και την εμφύτευση ιδεών, επιθυμιών, φόβων, καταναγκασμών ή την προτροπή για ορισμένες συμπεριφορές.
7. Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΑ
Κάντε το κοινό να είναι ανήμπορο να κατανοήσει τις μεθόδους και τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο και τη σκλαβιά του. «Η ποιότητα της εκπαίδευσης που δίνεται στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις πρέπει να είναι η φτωχότερη και μετριότερη δυνατή, έτσι ώστε το χάσμα της άγνοιας μεταξύ των κατώτερων και των ανώτερων κοινωνικών τάξεων να είναι και να παραμένει αδύνατον να γεφυρωθεί» (βλ. “Αθόρυβα όπλα για ήρεμους πολέμους”).
8. ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΑ
Προωθήστε στο κοινό την ιδέα ότι είναι της μόδας να είσαι ηλίθιος, χυδαίος και αμόρφωτος.
9. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟ-ΕΝΟΧΗΣ
Κάντε τα άτομα να πιστέψουν ότι αυτά και μόνον αυτά είναι ένοχα για την κακοτυχία τους, εξαιτίας τής ανεπάρκειας τής νοημοσύνης τους, των ικανοτήτων ή των προσπαθειών τους. Έτσι, τα άτομα αντί να εξεγείρονται ενάντια στο οικονομικό σύστημα, υποτιμούν τους εαυτούς τους και νιώθουν ενοχές, κάτι που δημιουργεί μια γενικευμένη κατάσταση κατάθλιψης, τής οποίας απόρροια είναι η αναστολή τής δράσης. Και όπως γνωρίζουμε χωρίς δράση, δεν υπάρχει επανάσταση.
10. ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠ’ ΟΤΙ ΑΥΤΑ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ
Κατά τα τελευταία 50 χρόνια, η ταχεία πρόοδος τής επιστήμης έχει δημιουργήσει ένα αυξανόμενο κενό μεταξύ των γνώσεων τού κοινού και εκείνων που κατέχουν και χρησιμοποιούν οι κυρίαρχες ελίτ. Χάρη στη βιολογία, στη νευροβιολογία και στην εφαρμοσμένη ψυχολογία, το σύστημα έχει επιτύχει μια εξελιγμένη κατανόηση των ανθρώπων, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Το σύστημα έχει καταφέρει να γνωρίζει καλύτερα τον «μέσο άνθρωπο» απ’ ό,τι αυτός γνωρίζει τον εαυτό του. Αυτό σημαίνει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις το σύστημα ασκεί μεγαλύτερο έλεγχο και μεγάλη εξουσία πάνω στα άτομα, μεγαλύτερη από αυτήν που τα ίδια ασκούν στους εαυτούς τους

 https://www.theonlinepress.gr