Από τις κρατήσεις ώς τις συντάξεις

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο πρωθυπουργός εξηγούσε γιατί είναι αποφασισμένος να προστατεύσει τους νυν συνταξιούχους, λέγοντας ότι πολύ συχνά η σύνταξη στηρίζει το μειωμένο εισόδημα πολλών οικογενειών. Δίκιο έχει, προφανώς.

Αλλωστε, και πριν ξεσπάσει η κρίση, σε συγκεκριμένα δημοφιλέστατα τηλεπαράθυρα νομικοί, συνδικαλιστές και δημοσιογράφοι κατήγγελλαν τους πολιτικούς,  ζητώντας απάντηση στο  ερώτημα:  «Μπορεί  να  ζήσει  ένας  συνταξιούχος  με  500 ευρώ;».

Αν ειλικρινώς επιθυμούσαμε να διαθέτουν οι συνταξιούχοι εισοδήματα με υψηλή αγοραστική δύναμη, τότε θα έπρεπε να έχουμε, τουλάχιστον από το 1992, υποστηρίξει με κάθε μέσον και με ανάλογο πάθος την ίδρυση και τη δυναμική ανάπτυξη ενός άλλου συστήματος ασφάλισης. Δυστυχώς, ούτε τότε ούτε και πρόσφατα θελήσαμε να ακούσουμε εκείνους που προειδοποιούσαν για τα όρια του κρατικού συστήματος συντάξεων.

Η πλειοψηφία πολιτικών και πολιτών δεν ήθελε την κατασκευή ενός τρίτου πυλώνα στήριξης για την τρίτη ηλικία. Οι πολιτικοί δεν επέτρεψαν ποτέ στους πολίτες να αυξήσουν την ατομική τους προσπάθεια, προσφέροντας στη μακροχρόνια συνταξιοδοτική αποταμίευση τουλάχιστον το ίδιο κίνητρο, τη φορολογική απαλλαγή, που έδινε στις υποχρεωτικές κρατήσεις εργαζομένων και επιχειρήσεων.

Το πολιτικό σύστημα ήθελε να ελέγχει τη συγκεκριμένη βαρύτατη φορολογία, ώστε οι πολίτες να εξαρτώνται από τους πολιτικούς για το ύψος των συντάξεών τους. Πράγματι, κάθε χρόνο, και ιδιαίτερα στις προεκλογικές χρονιές, το ύψος των συντάξεων οριζόταν με ψηφοθηρικά κριτήρια, όπως αποδεικνύει η συστηματική παράλειψη διενέργειας αναλογιστικών μελετών, που είναι το κύριο εργαλείο παρακολούθησης της βιωσιμότητας κάθε ασφαλιστικού συστήματος.

Επιπλέον, οι πολίτες έμεναν με την εντύπωση ότι οι συντάξεις τους ήσαν μικρότερες από τις εισφορές τους, όπως αποδεικνύει η καθιερωμένη αποστροφή για τη «ληστεία των χρημάτων των κρατήσεων».

Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη για την «Ανταποδοτικότητα των συντάξεων στην Ελλάδα», η Λεβέντη και ο Ματσαγγάνης, του Οικονομικού Πανεπιστημίου, μας λένε ότι, κατά μέσον όρο, η αξία των συντάξεων γήρατος του ΙΚΑ είναι μεγαλύτερη κατά 63.000 ευρώ από την αξία των κρατήσεων που έγιναν στον εργασιακό βίο των ασφαλισμένων. Πριν ξεκινήσουν οι περικοπές που έφερε η κρίση, το επιπλέον αυτό ποσό ήταν στα 123 χιλιάρικα!

Το χειρότερο είναι ότι η αντικανονική αυτή «επιδότηση» των σημερινών εργαζομένων παραδόξως μεγάλωνε εκρηκτικά όσο μεγαλύτερη ήταν η σύνταξη! Μάλιστα, όσο μικρότερη η ηλικία συνταξιοδότησης τόσο μεγαλύτερη η επιδότηση: πάνω από 120.000 για τους 54χρονους, αντί των 33.615 ευρώ για τους 65άρηδες. Οι επερχόμενες ρυθμίσεις Τσίπρα-Κατρούγκαλου προστατεύουν αυτό το σύστημα.

Μπ. Παπαδημητρίου - Καθημερινή