Λέξεις και πράγματα

Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης

Στην παθολογία του εμφύλιου πολέμου ο Θουκυδίδης (Κερκυραϊκά 3,82-83) αποκαλύπτει, με ανατομική νηφαλιότητα, κοντά σε άλλα εμπράγματα συμπτώματα απάνθρωπης εμπάθειας, και σημασιολογικά πάθη κάποιων κρίσιμων λέξεων, όπου επιχειρείται και πραγματοποιείται εσκεμμένη διαστροφή ονομάτων και νοημάτων. Γράφει μεταξύ άλλων (μετάφραση Ελευθερίου Βενιζέλου):

«Αι πόλεις λοιπόν μαστιζόμεναι από στάσεις [...] κατήντησαν να μεταβάλλουν αυθαιρέτως την καθιερωμένη σημασίαν των λέξεων, δια των οποίων δηλούνται τα πράγματα. Τωόντι, η μεν παράλογος τόλμη εθωρήθη ως ανδρεία [...], η προνοητική διστακτικότης ως εύσχημος δειλία, η σωφροσύνη ως πρόσχημα ανανδρίας, η διά κάθε τι σύνεσις ως βραδυκινησία [...] Οι περισσότεροι τωόντι άνθρωποι επροτίμων να είναι αχρείοι και να ονομάζονται επιτήδειοι, παρά να είναι χρηστοί και να λέγονται ευήθεις [...] Αιτία όλων αυτών ήτο η δίψα της εξουσίας, την οποία γεννά η πλεονεξία, η φιλαρχία και το φατριαστικό πνεύμα».

http://www.tovima.gr/Gnomes.asp